Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca formirana je kao izraz težnje da se svi Srbi nađu u jednoj državi, što je plaćeno trošenjem velike energije čitavih generacija i velikim brojem žrtava u balkanskim i Prvom svjetskom ratu, u kojem je poginulo više od 25 odsto srpske populacije, rekao je Srni istoričar Ljubodrag Dimić.
„Dok je Jugoslavija bila samo ideja, imala je puno pristalica, ali kada je pretočena u državu i kada se od ideje došlo do ideologije, istorija Jugoslavije, a to je čitav 20. vek srpskog naroda, postaje istorija zaostalih oblasti Balkana, puna loših iskustava koja se završila ne samo rušenjem države, nego i velikim žrtvama“, rekao je Dimić, koji je i dopisni član SANU.
Dimić je podsjetio da je Srbija u novu državu unijela mnogo – državnost i ugled, kao i velike žrtve. On je istakao i da je Srbija predstavljala južnoslovenske narode na Konferenciji mira i izborila se za granice jugoslovenske države.
„Ona je jugoslovenskom programu žrtvovala i svoj nacionalni identitet jer je to postala država Srba, Hrvata i Slovenaca u kojoj Srbi žive zajedno sa `do juče neoslobođenom braćom`. Srbija je mnogo unela u tu državu, a Srbi su se izgubili u jugoslovenskom vremenu“, rekao je Dimić.
On je naveo da je problem te države bio u tome što jugoslovenski narodi nisu mogli da nađu zajednički jezik i urede odnose, a ravnoteža je održavana na račun Srba.
Dimić je istakao da su se srpske političke elite zalagale za Jugoslaviju do posljednjeg trenutka, a da se ta država raspala zato što je na drugoj strani postojala želja da se izvrši oružana secesija.
On kaže da su se Zagreb i Ljubljana odlučili za rat onog trenutka kada je otvoreno pitanje ravnopravnosti republika u Jugoslaviji, što je značilo oduzimanje ekonomskog i političkog primata Slovencima i Hrvatima i nastajanje ravnopravne Srbije.
Dimić smatra da je istorijska greška što nije nađena ravnoteža ekonomskog i političkog sa kulturnim i društvenim da bi država bila održiva.
„To je trebalo da nađu pametne elite svih naroda koji su živeli u Jugoslaviji. Pokazalo se da su to bile lažne elite, elite sa manje znanja, koje su imale lične interese, seljačku ambiciju da se nametnu, vode i vladaju“, ocijenio je Dimić.
Na današnji dan 1918. godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, prva zajednička država Južnih Slovena.
Izvor: SRNA
Vezane vijesti:
Prva zajednička država Južnih Slovena proglašena prije 99 godina
Da li je Kraljevina SHS bila greška? | Jadovno 1941.