Đaci u Srbiji učiće hrvatsko tumačenje Oluje!?

Beograd – Učenici bi od septembra mogli da uče istoriju na potpuno nov način – o hrvatskoj akciji etničkog čišćenja Srba „Oluja“ na časovima će se govoriti i o hrvatskom pogledu na taj zločin, kako bi đaci „kritički čitali ono što im se nudi“.

Nastavnici istorije iz regiona moći će od septembra učenicima da ponude novi način tumačenja istorije zahvaljujući multiperspektivnim istorijskim čitankama.

Ove knjige tumačiće istorijske događaje sa više različitih strana, javlja B 92. Jedna od knjiga obrađivaće jugoslovenske ratove iz uglova svih učesnica.

Da će multiperspektivna istorijska čitanka, izvazvati buru na prostoru bivše Jugoslavije zbog različitog tumačenja i razumevanja ratova, umesto dnevnopolitičkih verzija tih događaja sigurna je Dubravka Stojanović, ali je, takođe, i sigurna da je ova čitanka zbog više različitih strana u viđenju jednog događaja dobar alat za nastavnike koji su prošli seminar.

Jedna od knjiga obrađivaće period od 1990. godine pa do proglašenja nezavisnosti Kosova 2008 godine.

„Jedno i drugo su izuzetno bolni i komplikovani periodi za čitav region. Region je ponovo bio podeljen na različite načine bilo gvozdenom zavesom, bilo zemljama članicama i nečlanicama EU, dakle, mi pričamo priču o regionu koji je uvek na nekoj istorijskoj vetrometini, tako da su ove godine naravno jugoslovenski ratovi najteži deo naše najnovije istorije pa smo morali da pocnemo da se bavimo time“, objašnjava istoričarka Dubravka Stojanović.

Više od 2.000 nastavnika u regionu prošlo je kroz seminare, ali u odnosu na prethodne udžbenike, novi su multiperspektivni što znači da se o jednom teškom događaju govori iz više pozicija.

„Ako je to ‘Oluja’ govori se o tome sa hrvatske pozicije, govori se sa srpske pozicije i time se otvara diskusija šta je zapravo taj događaj i kako razumeti tako različita tumačenja u zavisnosti od pozicije kako ste u jednom događaju bili, dakle mi to hoćemo da naučimo đake, ne da nauče datume, datumi se nalaze na Guglu, mi hoćemo da ih naučimo da kritički čitaju ono što im se nudi“, dodaje istoričarka.

Sa druge strane, istoričar Čedomir Antić smatra da je čitanka korisnija za nastavnike nego za učenike, jer tvrdi da dete koje tek uči istoriju ne može da je uči iz izvora i da je za učenike komlikovano da tumače nešto oko čega ne može da se usaglasi ni istoriografija.

„Ovde imamo pokušaj da se posredstvom izvora koji se predstavljaju, predstavi više strana tumačenja istorije. Međutim, istorija bez obzira što nije nauka kao fizika i hemija ima svoju metodologiju. Prema tome potpuno je besmisleno tu insistirati na toleranciji, i na nekim demokratskim vrednostima. Podsetiću vas da je Srbija bila jedina zemlja na prostoru bivše jugoslavije koja je htela da očuva jedinstvenu državu, a u toj državi su bili i jedinstveni udžbenici, zašto bi sada neko u državi prihvatio da u ponudu da udžbenike drugoj državi, odnosno tumačenje udžbenika drugih država“, kaže Antić.

Da li i Englezi i Amerikanci uče decu da kritički čitaju?

Zagovornici ovakvog modela nisu naveli da li, recimo, učenici u Izraelu multiperspektivno uče o nacističkom pogledu na Aušvic i „jevrejsko pitanje“ u Hitlerovoj nemačkoj iz perspektive doktora Jozefa Mengelea ili u Engleskoj uče i iz perspektive žrtava o neviđenim zverstvima koja je počinila engleska vojska širom planete tokom vekova osvajanja ili da li u Španiji deca uče o zverstvima španskih osvajača u Južnoj Americi i iz perspektive tamošnjih Indijanaca. Nije jasno ni da li mladi Amerikanci na časovima istorije uče iz multiperspektivnih čitanki o nedavnim najsurovijim mučenjima u zatvoru u Gvantanamu iz perspektive zarobljenih muslimana ili o američkim zločinima u Iraku iz perspektive nevinih žrtava ili o bombardovanju Srbije iz perspektive nevinih srpskih žrtava… kako bi naučili da kritički čitaju ono što im se nudi.

Kroz novi pristup izučavanja istorije do sada je prošlo oko 8.000 đaka u regionu, javlja B 92.

Izvor; Mondo