Dan sjećanja na poginule

BEOGRAD, 24. MARTA – Dan sjećanja na poginule u NATO bombardovanju, koje je počelo 24. marta 1999. godine, biće obilježen širom Srbije odavanjem pošte i polaganjem vijenaca na spomen-obilježja.

Ministar odbrane Srbije Dragan Šutanovac položiće vijenac na spomen-obilježje poginulim pripadnicima vojske, Ministarstva unutrašnjih poslova i građanima u Vranju.

U znak sjećanja na sve nastradale, kao i poginule zastavnike prve klase Vojske Jugoslavije na brdu Straževica biće služeno opjelo, a vijenac na spomen-obilježje položiće ministar unutrašnjih poslova Ivica Dačić i predsjednik Skupštine grada Aleksandar Antić.

Gradonačelnik Beograda Dragan Đilas položiće cvijeće na spomenik „Zašto“ u Tašmajdanskom parku i odati počast poginulim radnicima Radio-televizije Srbije.

Tokom bombardovanja Srbije, 18. aprila u svom domu poginula je i trogodišnja Milica Rakić. Na njen grob, na Batajničkom groblju, cvijeće će položiti članica Gradskog vijeća Jovana Mehandžić.

Odluka o početku napada na tadašnju SR Jugoslaviju donesena je bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN, a bombardovanje je okončano 78 dana kasnije, usvajanjem Rezolucije 1244.

Napadi NATO-a na Jugoslaviju počeli su 24. marta 1999. nešto prije 20.00 časova na osnovu naređenja tadašnjeg generalnog sekretara NATO-a Havijera Solane, a jugoslovenska vlada iste noći proglasila je ratno stanje.

Tokom operacije izvršeno je 2.300 vazdušnih udara po 995 objekata širom zemlje, a 1.150 borbenih aviona lansiralo je blizu 420.000 projektila ukupne mase 22.000 tona.

NATO je lansirao 20.000 velikih projektila, među kojima 1.300 krstarećih raketa na vojne i civilne ciljeve, a izručio je i 37.000 „kasetnih bombi“ sa 350.000 kasetnih podprojektila.

Uz upotrebu najubojitijeg oružja, Severnoatlantska alijansa je u ratu protiv Srbije upotrijebila i zabranjeno naoružanje – municiju sa osiromašenim uranijumom.

U oružanom sukobu sa nemjerljivo nadmoćnijim neprijateljem, srpski PVO uspio je da obori dva aviona NATO-a – lovac „F16“ i američki „nevidljivi“ avion „F-117“, i da zarobi tri neprijateljska vojnika.

Prilikom povlačenja snaga VJ, ispostavilo se da je učinak NATO-a 14 uništenih tenkova, 17 oklopnih transportera i 20 artiljerijskih oruđa.

U bombardovanjima, koja su bez prekida trajala 78 dana, teško su oštećeni infrastruktura, privredni objekti, škole, zdravstvene ustanove, medijske kuće, spomenici, kulture. Prema procjenama različitih izvora, poginulo između 1.200 i 2.500 ljudi.

Gotovo da nema grada u Srbiji koji se tokom 11 nedelja napada bar nekoliko puta nije našao na meti.

Bombardovanje Jugoslavije okončano je 10. juna, usvajanjem Rezolucije 1244 Savjeta bezbjednosti UN. Dan ranije, predstavnici VJ i NATO-a potpisali su u Kumanovu Vojnotehnički sporazum, kojim je precizirano povlačenje snaga VJ sa Kosova i ulazak u pokrajinu međunarodnih vojnih trupa.

Posle nekoliko neuspješnih diplomatskih pokušaja, kriza je okončana posredničkom misijom finskog predsjednika Martija Ahtisarija i bivšeg ruskog premijera Viktora Černomirdina, specijalnog izaslanika tadašnjeg ruskog predsjednika Borisa Jeljcina.

Prema podacima UNHCR-a, Kosovo je od dolaska mirovnih snaga napustilo oko 230.000 Srba i Roma, a u pokrajinu se vratilo oko 800.000 izbjeglih Albanaca.

Izvor: