ZABORAV JE NAJVEĆI SRPSKI PORAZ

Nasljednici iste one politike koja je punile jame došli su nakon 50 godina i eksplozivom uništili kosti žrtava… „Kako staviti u isti koš više od milion srpskih žrtava u tom ratu sa bilo čim što se dešavalo na ovim prostorima?“, pita istoričar Kostović

Priredio: Ognjen BEGOVIĆ

Uoči obilježavanja 74 godine od stradanja više od 4.000 Srba u Prebilovcima u Drugom svjetskom ratu, istoričar iz Istočnog Sarajeva Aleksandar Kostović upozorava da je „zaborav najveći srpski poraz“.

„Srbi su izrazito policentričan narod sa veoma izraženim regionalnim identitetima, pri čemu se ta regionalizacija prenosi i na druge segmente života“, ocjenjuje Kostović u intervjuu Srni.

On smatra da su Srbi toliko podijeljeni da su zaboravili ono što ih spaja. U moru regionalnih i političkih antagonizama zaboravili su bitne „poveznice“, a najveća je – stradanje.

„Jame od Velebita do Hercegovine jesu granice našeg stradanja. I te granice su mnogo dublje i postojanije od bilo kakvih državnih“, naglašava Kostović.

On smatra da školski izleti i ekskurzije odavno nemaju edukativnu dimenziju.
Učenik ili student iz Krajine mora biti u prilici da bar jednom godišnje organizovano posjeti Prebilovce ili Korićku jamu.

Isto važi i za učenike sa istoka Srpske, koji bi trebalo da kao dio organizovnih posjeta obiđu i Jasenovac i Jadovno.

„Kada zajedno vide ta mjesta i saznaju šta se tim ljudima desilo samo zato što su bili Srbi, onda će ta `poveznica` da im bude važnija od bilo koje regionalne ili političke pripadnosti i onda će uvidjeti besmislicu svih naših unutrašnjih podjela“, navodi Kostović.

On ukazuje na činjenicu da su jame betonirane u ime „bratstva i jedinstva“, a kad je došlo vrijeme da se te jame otkopaju i da se posmrtni ostaci sahrane dostajanstveno, pojavili su se isti oni koji su ih zalijevali betonom uz sramnu floskulu „Otkopavaju se mrtvi da bi se zavađali živi“.

„Trebalo je partizanske jedinice svim silama prikazati kao primjer časnog vojevanja, a sve ostale strpati u isti koš. Kako strpati u isti koš preko milion srpskih žrtava u tom ratu sa bilo čim što se dešavalo na ovim prostorima?“, pita Kostović.

Uloga istoričara, kaže on, jeste da u poslu kojim se bavi koristi svoje znanje i vještine ne samo da nauči, već i da zainteresuje druge.

„Ima ljudi koji ulažu nadljudske napore. Pogledajte samo Udruženje `Jadovno 1941`. Uradili su više na očuvanju uspomena na stradale nego ijedna druga institucija. Izložba o Prebilovcima, koja je nedavno održana u Beogradu, bila je izuzetno posjećena“, napominje Kostović.

On smatra da sjajan posao obavlja i Narodna i univerzitetska biblioteka Republike Srpske, ali da sve to može i mora biti još masovnije i propraćenije.

Kostović upozorava da se ne smije desiti da mjesta srpskih stradanja postanu nebitna.

„Drugima su i te kako bitna. To dokazuje i činjenica da su nasljednici iste one politike koja je punile jame došli nakon 50 godina i eksplozivom uništili kosti žrtava“, navodi on.

Spomen-crkva i kosturnica minirane su čak tri puta, a na kraju su u kriptu ubacivane avionske bombe jer drugačije nisu mogli da je unište. Nakon toga teren je poravnat i napravljena je deponija smeća koja je tu bila do 2002. godine.

„Da li postoji negdje na svijetu neko slično mjesto ili događaj? Da dođu potomci zločinaca i da unište posmrtne ostatke žrtava zločina koje su njihovi djedovi i očevi počinili?

Kako bi bilo prikazano u medijima da se takav događaj desio bilo gdje u svijetu? Nismo u stanju da o tome pričamo, a očekujemo od drugih da se sjete“, kaže Kostović.

Izvor:

Vezane vijesti:

VIDEO – Izložba „Prebilovci“ – Beograd 21. maj 2015 …

Prebilovci: I ispod sive duge boje žive – Jadovno 1941.

Đorđe Pražić: JAME NAŠIH STRADANjA I ZABLUDA – Jadovno …

Prebilovci – Jadovno 1941.