Vek „Marša na Drinu“

Navršava se jedno stoleće od komponavanja i prvog izvođenja čuvene
koračnice kompozitora Stanislava Biničkog. Danas poznati tekst “Marša
na Drinu“ napisao početkom šezdesetih novinar i pesnik Miloje Popović

BEOGRAD – Obeležavanje 100 godina od početka Prvog svetskog rata,
ujedno je i prilika za podsećanje da se navršava tačno jedno stoleće od
komponavanja i prvog izvođenja čuvene koračnice „Marš na Drinu“
kompozitora Stanislava Biničkog.

„Marš na Drinu“ doživeo je i ozbiljnu međunarodnu slavu, tako su holandski sastav „The Spotnicks“ ili poznati britanski „The Shadows“ takođe objavili obrade „Marša na Drinu“, koje su svojevremeno dosegle visoku popularnost u pojedinim zemljama.

Danas poznati tekst “Marša na Drinu“ napisao je
početkom šezdesetih novinar i pesnik Miloje Popović, a prvi ga je izveo
hor KUD-a „Ivo Lola Ribar“ iz Beograda.

U čast odlučnih pobeda
Srba na Ceru i Kolubari, prvih velikih savezničkih pobeda u Prvom
svetskom ratu, Binički je 1914. godine komponovao marš koji je posvetio
komandantu Drugog gvozdenog puka pukovniku Milivoju (Miloju) Stojanoviću
Brki, koji je učestvovao u Cerskoj bici na ključnom mestu na Tekerišu, a
poginuo je u žaru borbi u Kolubarskoj bici.

Binički je to delo komponovao u Valjevu, gde se Muzika kraljeve garde nalazila tada u sklopu srpske vojne komande.

Delo
je potom izvođeno i na Solunskom frontu, gde je steklo širu popularnost
i među saveznicima. Postoji svedočenje da su tokom proboja fronta 1918.
„Marš na Drinu“ paralelno svirali orkestri svih savezničkih armija.

Binički
je poznat i kao osnivač Opere Narodnog pozorišta u Beogradu i
kompozitor prve izvedene srpske opere „Na uranku“, a pored „Marša na
Drinu“ autor je još nekolicine kompozicija za vojne duvačke orkestre i
marševa.

Rođen je 27. jula 1872, u mestu Jasika, nadomak
Kruševca, u porodici inženjerijskog pukovnika Stevana Biničkog, poreklom
sa Banije, koji je u tom mestu službovao.

Muzici su ga učili Stevan Mokranjac i Josif Marinkovića, kod kojih je pevao u horu Obilić.

Dok
je studirao matematiku na Filozofskom fakultetu u Beogradu osnovao je
Akademsko muzičko društvo. Posle studija, tokom jedne školske godine
predavao je u leskovačkoj gimnaziji, a potom je četiri godine u Minhenu
studirao kompoziciju i solo pevanje.

Binički i Stevan Mokranjac, a
po pojedinim podacima i Kosta Manojlović, su osnivali i Srpsku muzičku
školu, koja je kasnije dobila ime „Mokranjac“.

Binički se
posebno posvetio komponovanju od 1924, neretko koristeći folklorne
motive. Njegovo najpoznatije delo je opera „Na uranku“ iz 1903. na tekst
Branislava Nušića, smatra i prvom srpskom operom sa elementima narodne
muzike.

Pre više godina pronađen je u Beogradu redak fono zapis,
odnosno gramofonska ploča sa snimkom, najverovatnije iz prve decenije
20. veka, u izvođenju vojne kapele kojom je dirigovao Binički. Ploča je
sada u vlasništvu Narodne biblioteke Srbije.

U njegovoj rodnoj
Jasiki, u svojevrsnoj kulturnoj koloniji, održava se svake godine
prigodna manifestacija posvećena Biničkom na kojoj se okuplja veliki broj
muzičara, slikara i drugih umetnika.

Izvor: Večernje Novosti