U spomen-kosturnici nisu kosti imaginarnih antifašista nego srpskih civila

Miloš Nikolić, čijeg su djeda Jovu ubile ustaše drugog dana pravoslavnog praznika Trojice 1943. godine u Srebrenici zajedno sa još 250 srpskih civila, rekao je Srni da su komunističke vlasti prikrivale istinu i precizno definisanje žrtava ovog zločina, iako je svima bilo poznato da su jedinice NDH-a monstruozno pobile srpske civile na njihovim ognjištima.

Nikolić kaže da se ustaški zločin u Srebrenici dogodio 14. juna 1943. godine, odnosno drugi dan Trojčindana, a u obližnjem selu Zalazje zločin je počinjen dan kasnije, 15. juna ili treći dan Trojica.

On ističe da je poznato da Trojčindan nije uvijek istog datuma, ali da se u Srebrenici „uobičajilo“ da se pomen žrtvama ustaškog zločina obavlja na taj veliki pravoslavni praznik i ta se praksa nastavlja i ove godine, te će godišnjica stradanja biti obilježena sutra iako se zločin dogodio 14. i 15. juna.

Nikolić navodi da mu je o tim zločinima pričala komšinica Milena Jovanović koja je skrivena gledala šta ustaše rade, ali je, na sreću, preživjela jer je nisu otkrili. Ustaše su sve ostale mještane koje su stigli svirepo ubili.

„U Srebrenici su ustaše 14. juna 1943. godine, prema njihovim pisanim dokumentima, ubile više od 155 srpskih civila. Zajedno sa njima ubijena je i porodica jednog Jevreja stomatologa i porodica jednog muslimana – predsjednika suda u ovom mjestu, koji je bio oženjen Srpkinjom“, ispričao je Miloš Nikolić, čiji je djed Jovo sa snahom Vasilijom i petočlanom jevrejskom porodicom ubijen u kući u kojoj on sada živi.

Ubijena jevrejska porodica, prema Nikolićevim saznanjima, bila je u srodstvu sa književnikom Isakom Samokovlijom.

Nikolić ističe da je narednog dana u selu Zalazje ubijeno još 97 Srba, a prema nekim podacima 107, među kojima 45 članova porodice Rakić, 16 Maksimovića i 15 Dragičevića.

On navodi da je Francetićev legionar, ustaški satnik Josip Korelec zbog pogibije svog brata u borbama kod Srebrenice naredio da se izvrši odmazda i predvodio je masakriranje koje su ustaše, uz pomoć nekih domaćih pristalica, svirepo počinile nad srpskim civilima.

„Ubijali su sve Srbe koje su zatekli u kućama. Stradale su kompletne višečlane porodice Stevanović, Krstić i druge. Ubijeno je pet članova porodice pekara Ostoje Stevanovića, kao i 15 civila iz srebreničkog sela Brežani koji su se tog dana zatekli u Srebrenici. Među ubijenim nije bio nijedan vojnik, a civili su ubijani monstruozno na različite načine“, priča Nikolić.

Prema njegovim riječima, ploče sa imenima nastradalih nalazile su se u srebreničkoj crkvi, ali su u posljednjem ratu polupane i nestale jer su tako potomci srpskih ubica htjeli da izbrišu istorijske činjenice i pamćenje o srpskom stradanju na ovom prostoru.

Nikolić naglašava da broj i imena svih stradalih 14. juna 1943. godine na ovom području nikada nisu tačno utvrđeni, jer to nije bio interes komunističkog sistema, ali se zna da je nakon Drugog svjetskog rata taj ustaški oficir osuđen u Zagrebu i kažnjen nekom simboličnom zatvorskom kaznom za zločin koji je počinio i ubrzo oslobođen.

„Tijela ubijenih su naknadno sakupljena i bila su bačena i djelimično zatrpana u jamu na lokaciji u blizini današnje policijske stanice odakle je prilikom izgradnje kolektora dio posmrtnih ostataka 1971. godine prenesen u ovu kosturnicu, a dio iz drugih jama nikada nije prenesen i dostojno sahranjen“, prisjeća se Nikolić.

Nakon svirepog zločina počinjenog u Srebrenici, sljedećeg dana, treći dan Trojčindana, ustaše su napravile pokolj i u srpskom srebreničkom selu Zalazje, gdje su ubili i poklali više desetina mještana.

Njihova tijela sahranjena su u spomen-kosturnicu u tom selu pored koje je još jedna spomen-kosturnica poginulim Srbima iz Zalazja i okoline koje su muslimanske snage ili potomci ustaša pobile u posljednjem otadžbinskom ratu.

Prema zvaničnim podacima, u Srebrenici i na Zalazju prije 75 godina ubijeno je 228 Srba, od kojih je 80 djece, a prema nezvaničnim podacima, za ta dva dana u Srebrenici i okolnim selima ubijeno je više od 250 srpskih civila.

Nikolić ističe da su u Drugom svjetskom ratu nestala sva srpska sela na širem području srebreničke mjesne zajednice Sućeska, kao što su Slatina, Lipovac, Žedanjsko, Šušnjari i još neki srpski zaseoci i njihova imanja su nakon rata na misteriozan način zaposjeli i prisvojili muslimani, a za nestanak njihovih vlasnika nikada niko nije odgovarao.

Prema Nikolićevim riječima, komunistička vlast je ovaj zločin zanemarivala, žrtve nazvala pripadnicima antifašističkog otpora, iako se radilo o srpskim civilima koji nisu imali veze sa bilo kakvom ideologijom.

Cvijetin Maksimović, čiji je djed Bogdan jedini ostao živ iz te porodice koja je živjela na Zalazju, a preživio je zato što nije bio u selu, jer je ranije bio odveden u zarobljeništvo u Njemačku odakle se vratio 1945. godine i zatekao uništeno selo, te saznao da mu je svih 16 članovi porodice ubijeno.

„Apsurdno je, ali istinito, da se ognjište Maksimovića nije ugasilo, jer je moj djed preživio s obzirom na to da je prije ovog pokolja bio uhapšen i deportovan u zarobljeništvo“, kaže Cvijetin.

Prema njegovim riječima, u spomen-kosturnici nisu kosti nikavih imaginarnih antifašista, kako je decenijama predstavljano, nego Srba koje su ubile ustaše.

Maksimović je istakao da se ove žrtve i zločini ne smiju zaboraviti i da su srpska pokoljenja dužna da se prisjećaju ovih mučenika, odaju im poštu i čuvaju uspomenu na njihovo stradanje kako bi uvijek podsjećale, jer se zločin iz 1943. godine ponovio u Zalazju i 1992. godine i to treba pamtiti da se ne bi ponovio.

Izvor: SRNA

Vezane vijesti:

Ustaše za jedan dan ubile više od 200 srpskih civila