SJEĆANjE NA VELIKI ZLOČIN, KOJI NIJE KAŽNjEN

Tog 25. maja 1992. godine u Bradini je ubijeno najmanje 38 identifikovanih srpskih žrtava, izvršeno je pet silovanja, dok je više stotina Srba protivpravno lišeno slobode i odvedeno u logore, najviše u Čelebiće…

Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Bradini

Priredio: Ognjen BEGOVIĆ

Pravoslavna crkvena opština Konjička, obilježiće u ponedjeljak, 25. maja, u Bradini 23. godine od spaljivanja ovog i okolnih sela, kada je brutalno ubijeno 48 srpskih civila, veliki broj protjeran i odveden u logore, a crkva Vaznesenja Gospodnjeg zapaljena i srušena.

Predsjednik Organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila Istočno Sarajevo Mirko Vranić napominje za Srnu da žrtve zločina u Bradini i okolnim selima u opštini Konjic i nakon 23 godine čekaju pravdu.

„U Konjicu je nestalo 161 lice, a još se traga za 22 osobe srpske nacionalnosti, dok je u Bradini nestalo 39 lica, a još se traže njih četvoro“, precizira Vranić.

Porodicama žrtava ništa ne znači što je neko osuđen na minornu kaznu zatvora, navodi Varnić, jer nisu osuđeni nalogodavci i odgovorni u vlasti koji su rukovodili tadašnjom opštinom Konjic, a koji nisu zaštitili srpski narod, mada im je to bila dužnost po svim konvencijama o ljudskim pravima.

Svake godine porodice žrtava pokazuju istrajnost u dokazivanju zločina nad Srbima, tako što redovno obilježavaju i posjećuju srpska stratišta. Ovih dana će, osim Bradine, pomen stradalim Srbima odati meštani sela Bukvice kod Goražda, a 10. juna organizovaće se obilježavanje stradanje Srba u selu Čemerno.

„Voljeli bismo da i zvaničnici iz Evrope, kao i svi oni koji ovih dana najavljuju da će ići pješice u tzv. maršu mira za Srebrenicu, ne okreću lica i leđa istini o stradanju srpskog naroda u BiH“, poručuje Vranić.

Predsjedavajući Kluba poslanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Staša Košarac kaže za Srnu da je zločin u Bradini bio planski, što najbolje govori o karakteru rata u BiH.

„Ljudi okupljeni oko tadašnjih političkih stavova muslimanskih lidera izvršili su agresiju na vjekovna srpska imanja i tom prilikom pohapsili i poubijali sve što nije bilo muslimansko, a preostale Srbe protjerali sa njihovih ognjišta“ – navodi on.

Košarac ocjenjuje da zločin nad Srbima u Bradini potvrđuje da je izvršena muslimanska agresija na vjekovnu srpsku imovinu s ciljem da se Srbi sa tih prostora protjeraju za sva vremena.

„Pravda je spora, ali posljednji krupni politički događaji u BiH i Republici Srpskoj daju nadu porodicama žrtava da će kazna stići sve one koji su počinili stravične zločine nad Srbima, ne samo u Hercegovini nego i u cijeloj BiH“ – navodi Košarac.

Prema Srninim saznanjima, MUP Republike Srpske do sada je podnio šest krivičnih prijava, odnosno izvještaja i dopuna protiv 18 identifikovanih lica za koje postoji osnovana sumnja da su 25. na 26. maj 1992. godine u mjestu Bradina kod Konjica počinili jedno ili više krivičnih djela ratnog zločina.

Nakon istrage i prikupljenih dokaza nepobitno je utvrđeno da su pripadnici muslimanskih oružanih snaga planirali, organizovali i izveli akciju u kojoj su Bradina i okolna sela uništena i etnički očišćena od srpskog stanovništva.

Prema istom izvoru, 25. maja 1992. godine u Bradini je ubijeno najmanje 38 identifikovanih srpskih žrtava, izvršeno je pet silovanja, dok je više stotina Srba protivpravno lišeno slobode i odvedeno u logore, najviše u Čelebiće.

Preostalo srpsko stanovništvo protjerano sa svojih ognjišta, njihova pokretna imovina je opljačkana, a kuće i crkva Vaznesenja Gospodnjeg zapaljeni.

Na taj način pripadnici muslimanskih oružanih formacija počinili su više krivičnih djela ratnog zločina protiv srpskog civilnog stanovništva, a dokazano je da se u slučaju Bradine i okolnih srpskih sela u opštini Konjic radi o udruženom zločinačkom poduhvatu, tvrdi policija Srpske.

Preživjeli Srbi iz Bradine svake godine sjećaju se da su se tih strašnih dana „saplitali o leševe najmilijih“, kao i da je „komanda hrvatske i bošnjačke paravojske platila Rome koji su noge ubijenih vezali konopcima, a onda ih konjima vukli do bagerom iskopane jame ispred pravoslavne crkve u centru sela“.

Za tri dana, od 25. do 27. maja 1992. godine, u tu jamu bačeno je 26 tijela.
Tragični bilans iznosi 54 mrtvih za tri dana, a u logorima je živote izgubilo još njih 22, dok se za pet lica još uvijek traga.

Među 48 ubijenih Srba u Bradini najviše je članova porodice Kuljanin, a stradali su Vujičići, Mrkajići, Žuže, Kureši, Gligorevići, Koprivice, Draganići i Živaci. Prije rata u Bradini je bilo 280 srpskih kuća sa oko 1.200 stanovnika.

U sklopu obilježavanja tog strašnog zločina, 25. maja biće organizovan doček gostiju u porti crkve Vaznesenja Gospodnjeg u Bradini u 09.30 časova, u 10.00 je Sveta arhijerejska liturgija, u 11.30 planiran je parastos i polaganje vijenaca, nakon čega će biti organizovan prigodan ručak za goste.

Hram Svetog Vaznesenja Hristovog u Bradini kod Konjica sagrađen je 1938. godine trudom i prilozima mještana na čelu sa tadašnjim parohom Jovanom Slomovićem porijeklom iz Čajniča.

Najveći ktitor je bio Vlad ili Vladimir Olšanski (porijeklom Čeh), koji je bio inženjer na izgradnji željezničkog tunela u blizini hrama, pa je davao materijal i mašine koje su bile potrebne graditeljima.

Hram je demoliran, a zatim uništen za vrijeme građanskog rata u BiH.

Trudom nekadašnjih žitelja ovog mjesta koji sada žive u izbjeglištvu (većinom u Srbiji i drugim mjestima BiH, dok neki žive i u inostranstvu), obnovljena je spoljašnost hrama i postavljen novi krov i na taj način spriječeno dalje propadanje.

Njegovo preosveštenstvo episkop zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije i sveštenici Srpske pravoslavne crkve služiće Svetu arhijerejsku liturgiju u obnovljenoj crkvi Vaznesenja Gospodnjeg, nakon čega će biti održan parastos i položeni vijenci na spomen-obilježje srpskim žrtvama otadžbinskog rata u BiH, potvrđuje Srni paroh konjički jerej Milan Bužanin.

Prema njegovim riječima, ovoj ceremoniji prisustvovaće i predsjedavajući Predsjedništva BiH Mladen Ivanić.

Otac Bužanin sa žaljenjem ističe da se Sveta liturgija u hramu u Bradini služi samo jednom godišnje jer u ovom stradalničkom selu danas živi samo dvoje starijih penzionera srpske nacionalnosti.

Izvor: 

Vezane vijesti:

Spomen-kapela za srpske žrtve – Jadovno 1941.

STRAHINjA ŽIVAK – ŽIVI DA BI SVEDOČIO! – Jadovno 1941.

SPOMEN-OBILjEŽJE SVJEDOČENjE O POSTOJANjU SRBA …