Akcija Otkos – trijumf ustaštva i fašizma!

Kao i proteklih nekoliko godina, u subotu 29. oktobra ove godine sa početkom u 11 časova u crkvi sv. Marka u Beogradu, biće služen parastos izginulim borcima Teritorijalne obrane opštine Grubišno Polje u građanskom ratu u Hrvatskoj 1991, te civilima sa tog područja stradalim u periodu od 1991. do 1997. godine.

Piše: Ranko Radelić

Inicijativa za obilježavanja ovih događaja započetih pre trideset godina u kojima je život izgubila 76 osoba i čiji su egzekutori paravojne formacije, terorističke grupe i pojedinci organizovani ili podržani od hrvatskih vlasti,  došla je od Zavičajnog udruženja „Bilogora“ čije je sjedište u Beogradu.

Većinu stradalih čine civili, svega troje od njih je izgubilo život u ratnim dejstvima od granata, a ostali su usmrćeni u teroru, prebijanjem, mučenjem, ubistvom klanjem ili vatrenim oružjem, a nekolicina su i spaljeni poslije izvršenog zločina. Potrebno je spomenuti da među stradalim vojnicima i civilima osim Srba ima i Hrvata, Mađara, pa i Albanaca porijeklom iz mješovitih brakova, kao i da su u hrvatskim formacijama ubijena od svojih kolega i dvojica Srba koji su se nevoljno našli u njihovom sastavu.

Najveći broj poginulih boraca, izgubili su život 31. oktobra 1991. u sveobuhvatnom napadu na istočnu Bilogoru izvedenom pod hrvatskim kodnim nazivom „Otkos“. 

U javnosti je poznato pet takvih akcija hrvatskih snaga čije tragične posljedice krajišnici obilježavaju svake godine – Maslenicu 22. januara, Bljesak 1. maja, Miljevce 21. juna, Medački džep 9. septembra i Oluju 4. avgusta, međutim, za prvu od njih, OTKOS, po mnogo čemu etničko čišćenje bez presedana, jedva da je iko čuo.
Istočna Bilogora je prostor smješten na sjeverozapadu današnje Republike Hrvatske u trouglu koji čine Bjelovar, Daruvar i Virovitica, prije rata 1991. imala je na oko 700 kvadratnih kilometara 54 naselja sa brojnim srpskim stanovništvom. To je domicilno stanovništvo, naseljeno ovdje kao hrišćanski graničarski zid prema turskoj imperiji još u periodu od 1597. do 1606. godine i koje je sve do ukidanja Vojne krajine 1871. bilo većinsko.

Iako porijeklom sa čitavog Balkana i njegovog okruženja, sa područja deset danas nezavisnih država, ali i sa primjesama genetskog naslijeđa većine slovenskih pa i mnogih neslovenskih naroda, tokom vijekova i kroz brojne rodoslovne veze ova populacija se homogenizovala i stvorila jedinstven bilogorski rod koji je pred 2. svjetski rat imao 18.000 duša. U tom ratu fašistička NDH satrla je u genocidu hiljade nevinih, tako da je, primjera radi, u opštini Grubišno Polje od predratnih 12.600 u prvom poslijeratnom popisu 1948. registrovano svega 7.760 srpskih žitelja.
Poučeni istorijskim iskustvom i nadolazećim ratom, poslije provokacija, premlaćivanja i prvih ubistava Srbi Bilogore su se organizovali i naoružali, istina, tek 7. jula 1991, devet mjeseci poslije hrvatske paravojske, branili svoje kuće i sela i poslije hrvatskog napada pošli na put bez povratka 31. oktobra, odnosno 1. novembra 1991. Tada je rijeku Ilovu prešlo i začelje duge traktorske kolone u kojoj su bili žitelji 23 kompletna bilogorska sela i dio stanovništva još 15 drugih naselja. Uz Srbe, tu je bilo i Hrvata, Čeha, Mađara, Roma, pa čak i Italijana.

Da bi provela svoj genocidni naum i „očistila“, kako su govorili, Bilogoru od onih koji su svoja sela držali pod „okupacijom“ puna četiri vijeka, hrvatskim vlastima su smetali svi koji su je branili ili bili u dobrim odnosima sa braniocima.

Genocidna ideja sadržana je već u samom kodnom nazivu hrvatske oružane akcije Otkos, koji sugeriše neselektivnu sječu svega što raste, a ne samo napad na 400 branioca Bilogore. Po hrvatskim izvorima u direktnom napadu učestvovalo je oko 2.500 vojnika, a procjene su da je sa rezervama, blokadama, osiguranjima pravaca napada, logistikom i pozadinskim službama broj angažovanih mogao doseći i 20.000.
Poslije završenog „posla“ uslijedila su ubistva preostalih stanovnika, pljačka, paljevine i miniranja kuća, čak i u selima u kojima ranije nije ni bilo otpora. U najboljoj ustaškoj tradiciji iz 1941. nastavljeno je rušenje i devastacija pravoslavnih hramova tako da su do temelja izgorjele drvene crkve bilogorskog stila, jedinstveni spomenici kulture nulte kategorije pod zaštitom UNESCO-a, hram sv. Dimitrija u Rastovcu sagrađen prije 1700. god. i Uspenije Presvete Bogorodice u Donjoj Rašenici iz 1709. godine.

Strašni su primjeri bilogorskih sudbina suočenih sa zlom za čije faktografsko pominjanje autor od budućeg čitaoca traži oprost i koje spada u arsenal turske kaznene prakse i engleskih srednjovjekovnih zakona koji (koga to još u Srbiji čudi) i danas važe. Strašno je i reći da je klanje drugog ljudskog bića negdje bilo legalno ako ne i legitimno na kraju 20. vijeka. Ali prema premlaćivanju do smrti, nabijanju na kolac, utapanju u septičkoj jami, sakaćenju, što su sve primjeri iz Bilogore 1991, kao da su i zaklani imali blagu smrt, a ubijeni metkom imali milost božiju.

Ali šta reći o Danici Vudrag, starici iz Velike Dapčevice, srpskog sela na magistralnom putu Grubišno Polje – Virovitica u kojem u dva rata onoj nekolicini Hrvata koji su tu živjeli „ni ovca nije faljela“. Danici 1941. u parku u Grubišnom Polju ustaše otimaju dvogodišnjeg sina Dragu i odvode ga neznano kuda. Danica je tada trudna, pred ustašama rađa blizance koje ovi odmah, pred njenim očima ubiju. Pedeset godina kasnije, 1991, onako usput, rutinski, rafalom, virovitički zengovci i Danicu ubijaju u rodnom selu. I tako se krug zločina zatvorio.
Sudbina Danice Vudrag i kontinuitet zločina bez kazne je paradigma hrvatskog ekskluzivizma prema srpskom življu u dva rata dvadesetog vijeka koja ne dozvoljava drugo imenovanje hrvatskih vlasti poslije 1991. osim kao ustaških.

Oni se time i ponose – „Čitav dan, pa i dugo u noć, orile se pjesme: „Evo zore, evo dana“…. i „Lili Marlen“. (Ivica Debić, Ante Delić, Otkos, G. Polje, 1999, str. 46-47).

Ustaštvo kao ideologija, politika, naopaki moral pa i neki oblik satanističke religije duboko je impregniralo sve slojeve i segmente hrvatskog društva, tako da će i površno informisan posmatrač opravdanje za to imenovanje nalaziti u aktuelnim vijestima sve do današnjeg dana. Orakul svemu tome daju ne samo izvršna i sudska već i zakonodavna vlast što je najbolje vidljivo usvajanjem 21. oktobra ove godine u hrvatskom Saboru zakona o ništavnosti pravnih akata JNA, SFRJ i Srbije.

Genocid je time postao legalan i legitiman, a fašizam promovisan u ovoj zemlji na velika vrata. Tako se potvrdio stav autora knjige o stradanju Bilogoraca u dva rata – Bilogora i Grubišno Polje 1941-1991, dr Milana Bastašića, da je hrvatski napad na srpska sela i njegove branioce koji su zatvarali jedva 350 kvadratnih kilometara „trijumf ustaštva i fašizma“. Od negdašnjih 18.000 žitelja istočne Bilogore, 2005. ih je ostalo 1170, uglavnom starijih osoba bez djece.

Prijema takve državne tvorevine u sastav Evropske unije mijenja ili možda pokazuje pravi karakter te organizacije, a svakog daljnjeg pobornika evrointegracija kvalifikuje u najmanju ruku kao nekompetentnog, a istinski kao nekog ko je na tragu fašizma, jer je fašizam još uvijek eufemizam u nedostatku pravog imena za ono što čine ili se spremaju da čine kreatori i sluge tzv. novog svjetskog poretka.
U krugovima vlasti postoji interes da se oko svega toga ne diže previše prašine. Diplomatski se mogu „probaviti“ sve hrvatske akcije posle 1991. uz sramežljivi prigovor zbog nekoliko stotina hiljada protjeranih, te uništene ili otete imovine. Hrvatska je tada već bila međunarodno priznata država. Međutim, kako se postaviti u tom diplomatskom ekvilibrijumu u odnosu na Otkos koji je 31. oktobra bio napad paravojnih snaga nepriznate države na Teritorijalnu obranu opštine Grubišno Polje koja je u sastavu Banjalučkog korpusa, dakle legalne vojne sile još postojeće države.

Time bi se moralo tražiti ukidanje presuda za „oružanu pobunu“, isplata odšteta, koje bi, kada bi se poštivala ljudska i božija pravda, za područje istočne Bilogore, od Severina do Jasenaša i od Trešnjevice do Velikih Zdenaca, za ovaj ali i „onaj“ rat dosizala aproksimativno oko 3 milijarde dolara. To je ipak preveliki zalogaj za slabašnu aktuelnu srpsku vlast, ali još uvijek daleko manji problem nego otvaranje istorijskog pitanja i pratećih konsekvenci o geografiji srbomržnje, što u bilogorskom primjeru znači odgovor na pitanje – Zašto je prvi hrvatski genocidni udar 1991. uslijedio u Bilogori, ali takođe i 1941. kada je prvi uhapšeni Srbin koji je završio život u Jadovnu bio Simo Ormanović iz Bedeničke, odveden već 12. aprila 1941, a slijedili su žitelji Lasovca 20. aprila i masovni pogrom Grubišnog Polja i okoline 26/27 april?

Integralni dio tog pitanja, ali i recimo to tako, bilogorske priče, su i činjenice u kojima je možda sadržan i najveći dio odgovora. Dovoljno će biti za ovakav kratak napis da ih samo nekoliko nabrojimo, tek toliko koliko je dovoljno da se vidi da je srpska knjiga sa Bilogore za opštu srpsku javnost napisana na za sada, poput hetitskih tekstova za Bedřicha Hroznog – na nepoznatom pismu i nepoznatom jeziku – Arsenije Čarnojević je boravio dva mjeseca na Bilogori; u Severinu je u buni 1755. na okupu bila najveća srpska vojna sila poslije Kosovskog boja; u istočnoj Bilogori su još u prvoj polovini 18. vijeka otvorene prve srpske narodne škole i prva srpska srednja škola, napisana prva geografija, a Pavle Solarić istovremeno sa Savom Mrkaljem i kasnije Vukom započeo reformu pisma; u Severinu u hramu Svetih apostola Petra i Pavla su čuvani Statuti Valachorum  i još 41 dokumenat krajiških privilegija; aktivnošću „protopopa horvackog“ Nikole Popovića iz Velike Pisanice slomljena je vatikanska prozelitska ofanziva.

Ne treba smetnuti sa uma ni da je u bilogorska sela sredinom 19. vijeka došla glavnina porodica (Pokrajci, Tesle, Dodlinići, Gatalice) iz Raduča, rodnog sela Milutina, oca Nikole Tesle. Malo se znalo o Bilogori i prije 1941, a i to malo je poslije 1945. zaboravljeno. Drugi su to bolje pamtili i nikada nisu oprostili odbijanje Bilogoraca da kleknu pred pontifeksa. Nije im uzeto za olakšavajuću okolnost ni to da od srpske ruke u tri rata 20. vijeka u Bilogori nije stradala ni jedna žena ni dijete.

Međutim, ima i jedno drugo pitanje u vezi sa Bilogorom i ne samo sa Bilogorom, sa Olujom i ne samo Olujom, sa Jadovnom i ne samo Jadovnom, sa 1991. i ne samo sa 1991. već sa čitavih pola vijeka posljednjeg milenijuma koji će se u vijekovima koji dolaze, ako dođu, sublimirati u samo jedan pojam – Jasenovac. Ono što Jevreji znaju i o čemu ćute, ono što Hrvati ne žele da priznaju, a što Srbi nose u sebi kao najdublju ranu, to je da je Jasenovac najstrašniji događaj u istoriji čovječanstva, a odnos prema Jasenovcu kalibrisan kao mjera ljudskosti.

Ne može se govoriti u vjeri kod Srba, a da se ne pomene Jasenovac koji ima ontološko značenje, koji je događaj bez premca po svojim duhovnim posljedicama, sa kojim su jedva uporedivi značaj Svetog Save i Kosovski zavjet.

Matija Bećković je svojom dušom mjerio pretešku riječ Kosovo i jedva naslutio do kojih neznanih dubina se tas spustio, ali svakako do tamo gdje se Srbin definiše po tome koliko ga se tiče Kosovo. A u Jasenovcu je čitav jedan narod, Sin čovječji mnogostruko ubijen na desetine hiljada različitih načina, sin mnogih naroda, tako da bi se i sam čovjek mogao definisati po tome koliko ga se tiče Jasenovac, pa se shvatanje i samog smisla njegovog života i patnje sa nadom i zebnjom, sa gnjevom ali i strahom očekivalo u odgovoru svaki puta, iznova i iznova, nebrojeno puta poslije rata kada je bilo kojem krajiškom jereju postavljano u osnovi jeretičko pitanje, dobronamjerno ili ne, ali najteže pitanje koje je ikada Srbin Srbinu mogao da postavi – GDJE JE BIO BOG U JASENOVCU?

Crkva sebi ne može dozvoliti da na to pitanje daje odgovor i tumači najvažniju srpsku riječ samo pjesnik, ma kako nadahnut bio, a da ona o tome ćuti. A bez tog odgovora se rasap koji je već započeo, srpskog naroda i njegove crkve, više neće moći zaustaviti.

U Zavičajnom udruženju „Bilogora“ ne gaje iluzije o tome da će istinu o Otkosu, Maslenici, Miljevcima, o Olujama, anđelima i đavolima plasirati u javnost oni koji su od države Srbije plaćeni za to. Oni su toliko zauzeti svojim bezalternativnim poslom da im nije dovoljan genocid, bombardovanje, pljačka, trovanje, trgovina organima, sankcije, okupacija i ponižavanje Srba i Srbije posljednjih dvadeset godina od strane zapada, da prepoznaju iste metode kao u nastupanju fašizma 1941. Čak ni onda kad im „pod nos“ stavite tekst sa nacističkog plakata iz 1942. godine  –  “Srbija nije izolovano ostrvo. Srbija je sastavni deo Evrope. Bez zajednice nikome, pa ni Srbiji, nema života. Bez pobede evropske zajednice, Srbiju čeka smrt.” Dodate li tome ono arlaukanje iz 1914.  – Serbien muss sterben! – optužiće vas za teoriju zavjere i nastaviti da poput Čede prizivaju novi genocid – „Srbija će biti članica Evropske unije sa Srbima ili bez njih!“ Jasno, prepoznatljivo i u kontinuitetu.

Zbog toga je za 2011. formiran odbor da organizuje obilježavanje 20 godina izlaska iz Bilogore, a za naredni period se planira i organizovanje naučnog skupa i konferencija za medije kao i izdavanje posebnog rada sa opisom okolnosti stradavanja pojedinih žrtava, a u toku je i opsežni projekat – knjiga o uzrocima, toku i posljedicama oružanih sukoba u ovom dijelu Zapadne Slavonije,  pod radnim nazivom Rani mraz na Bilogori.
Svodeći bilans pred Svevišnjim u čiju su slavu pravoslavni Srbi istočne Bilogore podigli 65 sakralnih objekata, od davne 1597. do 2011. kada je na starom staništu ostalo manje od hiljadu duša i skoro ugasle srpske svijeće, čovjek ne može a da se ne sjeti pitanja iz Otkrovenja (6, 9-11)
I kad se otvori peti pečat, vidjeh pod oltarom mnoge duše poklanih za Riječ Božju i za svjedočanstvo Jagnjetovo koje imađahu. I povikaše glasom silnim govoreći: dokle, sveti i istiniti gospodaru, nećeš suditi i osvetiti našu krv na onima što stanuju na zemlji? I bi im data svakome haljina bijela, i rečeno im bi da počinu još malo vremena dok se ne napuni broj sabraće njihove i sastradalnika, koji će biti ubijeni kao i oni.

I sam upita da li je broj konačno napunjen, da se mirno živi i blago sniva. Ili je možda Svevišnji, ako je bilo do njega, prema prognanim krajišnicima bio samo utoliko milostiv da im pruži priliku da azbuku preživljavanja još jednom i na vrijeme utvrde, počevši kao i njihovi preci – od prazne ledine.

ŽRTVE ISTOČNE BILOGORE OD 1991. DO 1997. GODINE

Pod istočnom Bilogorom čije su žrtve predmet ovog istraživanja podrazumijevamo prostor sa površinom od oko 700 km2 smješten na sjeverozapadu današnje Republike Hrvatske i ograničen na zapadu naseljima pravoslavne parohije Severin, na sjeveru selima parohije Mala Trešnjevica, na jugu Velikim Zdencima, dok je njegova istočna granica selo Jasenaš, odnosno linija na kojoj strogo geografski gledano prestaje Bilogora – prevoj duž kojeg se pružaju put i pruga Bastaji – Suhopolje. Ovaj spisak poginulih boraca i u teroru stradalih civila u toku oružanih dejstava 1991. godine te prije i poslije njih u periodu od 1991. do 1997. odnosi se na žrtve čiji su egzekutori hrvatske paravojne formacije, kao i terorističke grupe i pojedinci organizovani ili podržani od hrvatskih vlasti. Na spisku se nalazi i nekolicina žrtava stradalih od posljedica terora i rata koji je završio 1995, kao i onih čija je smrt posljedica srbomržnje podgrijane u tom periodu i za koju nema indicija da će u dogledno vrijeme nestati.

Treba napomenuti da su 1991. ubistva počinili vojnici i civili tada međunarodno nepriznate hrvatske države, a da su žrtve lojalni građani i formacije teritorijalne obrane tada još postojeće SFRJ čiji su svi pripadnici bez izuzetka rođeni u bilogorskim naseljima ili tu živjeli niz godina. Uzgred rečeno, stanovništvo napadnuto 1991. god. od strane hrvatskih vlasti i njenih paravojnih snaga sa ciljem likvidacije ili protjerivanja je domicilno stanovništvo ovog područja, koje tu ima najdublje korijene koji sežu još u 16. vijek, do 1597. godine.

Utoliko, zatiranje srpske populacije u 2. svjetskom ratu i njegov egzodus 1991. god. predstavlja čist slučaj genocida bez presedana u svjetskoj istoriji. On ne govori ništa novo o ekstremnoj hrvatskoj politici koja je već vjekovima prepoznatljiva kao produžena ruka vatikanskog prozelitizma, ali govori mnogo o svijetu na početku trećeg milenijuma i anticipira praksu kojom će se budući sukobi rješavati.

Zločinac se 1991. vratio na mjesto zločina, a svijet je glatko prešao preko toga i nagradio ga. To se nije moglo neznati i tako je u Bilogori 1991. i kasnije u Krajini počinjen prvi planetarni, civilizacijski zločin. Neka nam je svima Bog u pomoći poslije onog što nam predstoji. Spisak koji slijedi napravljen je na osnovu do sada objavljenih i neobjavljenih izjava i svjedočenja, vlastitih bilješki, te konsultacija sa Stevom Đukićem, Milanom Bastašićem, Kljajić Radom, Danicom Čakmak, Živkom Lolićem, Petrom Vučkovićem, Aleksandrom Lolićem, Maleković Dragom, Gojkom Čizmićem, Orić Dragom, Zorom Popržan, R.S, Radaković Stevom, B.B, M.R, Milanom Dijakovićem, Jovanom Mamula, Ankom Vučković, Vukadinović Ankom, Pokrajac Ljubanom, Milnović Vladom, P.B, Tulum Ljubišom, Bozeta Milenkom, Jelenom Carević, Orozović Rajkom, Škrbina Milkom i drugima.

A/ POGINULI IZ SASTAVA SRPSKIH VOJNIH FORMACIJA
1. MILjANOVIĆ Milana ZDRAVKO iz Jasenaša, r. 1960, poginuo 2. septembra 1991. na mostu na rijeci Ilovi prema Removcu. Tog dana pripadnici hrvatskih snaga, policije i ZNG iz tri pravca su napali Jasenaš, a osim Zdravkove pogibije ranjene su još tri žene i dva dva borca teritorijalne obrane – Dušan Stančić i Vlado Milnović. Sa područja istočno od Ilove poginuo je p.poručnik Mraković Zoran iz Daruvara i tri pripadnika teritorijalne obrane iz Bastaja, koji su nađeni zaklani u šumi.

2. BERAK MILE, Srbin iz Lončarice, r. 1968, poginuo kod Ivanovog Sela 21. septembra 1991. godine.

3. VERIĆ Đure VESELKO iz Bačkovice, 1965, ranjen i zarobljen kod Ivanovog Sela 21. septembra 1991. godine, ima indicija da ga je na kraju ubio Veljko Marić i da je zakopan buldožerom u kukuruzima Zdenka Zime koji je imao imanje na početku Poljana.

4. KUČERA VLADIMIR iz Grubišnog Polja, po ocu iz Grbavca mađarskog, a po majci srpskog porijekla. Ranjen i zarobljen u borbi kod Ivanovog Sela 21. septembra 1991. godine od pripadnika hrvatske vojske i poslije mučenja pogubljen.

5. KLEUT Mitra DRAGO, rođen 1962, iz Jasenaša, poginuo od granate u Cjepidlakama u oktobru 1991.

6. ŠUKIĆ Vase MILENKO, rodom iz Velike Barne, poginuo 31. oktobra u Rastovcu, od tenkovske granate, sahranjen 1. novembra na groblju u Djakovcu. 7. GLEŽNIĆ Nikole DUŠKO, iz Velike Dapčevice poginuo 31. oktobra u Rastovcu, sahranjen 1. novembra na groblju u Djakovcu.

8. SMILjANIĆ Drage ROBERT, rođ. 1966. ili 1967. god, zvan Pajur po ocu Pajur Dragi iz Zeline. Odrastao kod djeda Smiljanić Save iz Rastovca gdje ga je majka ostavila poslije propale veze. Poginuo od snajperskog hica 31. oktobra 1991. god. na položaju u školi u Rastovcu, sahranjen 1. novembra na groblju u Djakovcu.

9. ILIĆ JOVO iz Zrinske, poginuo na položaju u Zrinjanskim brdima 31. oktobra 1991.

10. BOJIĆ DUŠKO iz Malog Grđevca, poginuo na položaju u Zrinjanskim brdima 31. oktobra 1991. godine pogođen snajperom, sahranjen u Gakovu.

11. LAZIĆ ZORAN iz Nove Pisanice, ranjen 31. oktobra u Zrinjanskim brdima, ostavljen od strane Milaković Miroslava u kući B. Rebića u Zrinjskoj gdje je uhapšen od strane tzv. Zengi. Bio u zatvoru u Bjelovaru, vukli ga svezanog po Zrinjskoj i N. Pisanici, potom ga ubili i zakopali na starom putu od V. Barne prema “bari”.

12. HORVAT ĐURO iz Čađavca, Hrvat, poginuo u Rastovcu 31. oktobra 1991.

13. KOKOT MARIO iz Grubišnog Polja, poginuo u Rastovcu 31. oktobra 1991. i spaljen od strane hrvatskih bojovnika zajedno sa Poznić Živkom.

14. RADOJČIĆ Milana NENAD, 1970, iz Gornje Kovačice, poginuo prilikom napada hrvatskih snaga 31. oktobra 1991. u Gornjoj Kovačici. Nenad i otac Milan bukvalno su branili vlastitu kuću i prilaz selu od ustaša koji su nadirali iz pravca Pisanice i sv. Đurđa. Kad je Nenad ranjen i pao „Milan baci automat i preda se. Milana vežu za traktorski priključak, a Nenad leži na zemlji teško ranjen. U velikim mukama kaže ocu – Joj tata al je teško umrijeti! Na to jedan ustaša izvadi pištolj i ubije ga hicem u čelo pred ocem Milanom“.

15. PENDELj NENAD iz Male Peratovice, Hrvat, r. 1968., poginuo u Gornjoj Rašenici 31. oktobra 1991. od minobacačke granate. Sahranjen kod Časteka u dvorištu.

16. POZNIĆ Rade ŽIVKO iz Malih Zdenaca, r.1957. u Turčević Polju, zarobljen od pripadnika ZNG u Rastovcu 31. oktobra 1991, zvjerski mučen, nabijen na kolac i živ spaljen.

17. BOROTA Stevo BOŠKO iz Grubišnog Polja, r.1952. g. u Gornjoj Rašenici, poginuo kao pripadnik Baranjske divizije prilikom napada hrvatskih snaga 1993. na dravskom nasipu u blizini Nevesinja.

18. FARKAŠ ŽELjKO, rođen u Sibeniku u mješovitom braku od oca Mađara i majke Hrvatice, poginuo u Baranji.

19. LALIĆ Gojko GORAN iz Grubišnog Polja, 1974, poginuo u Baranji kao borac Baranjske divizije na liniji obrane prema Osijeku 1993.

20. SAVIĆ NIKOLA iz Zrinske, 1950, poslije povlačenja iz Bilogore sa porodicom živio u Rumi. Odveden na ratište kod Korenice 16. juna 1995, zarobljen u „Oluji“ i ubijen metkom u potiljak 8. avgusta 1995. Poslije 13 godina identifikovan i sahranjen 2008. godine u Rumi.

21. BOJIĆ DUŠAN iz Velike Peratovice ranjen 21. septembra kod Ivanovog Sela, poslije odlaska sa Bilogore poginuo na Vlašiću (1993?) u sastavu Vojske Republike Srpske.

22. CVIJANOVIĆ DUŠAN iz Lončarice, ranjen 21. septembra 1991. u Gornjoj Rašenici, kasnije poginuo na Vlašiću u sastavu Vojske Republike Srpske.

23. MRKIĆ MILE, 1949, iz Velike Dapčevice, poginuo u Baranji u nepoznatim okolnostima.

B/ UBIJENI I POGINULI CIVILI
24. PEULIĆ Stevana ŽIVKO je prva žrtva porijeklom iz istočne Bilogore stradala od hrvatskih paravojnih formacija. Rođen je u Lončarici 1948. od oca Stevana Štekovića i majke Ankice Peulić. Šezdesetih godina sa majkom prelazi da živi u Osijeku, tu zasniva porodicu i sa suprugom Ljubicom ima dva sina. Po iskazu Ljubice Peulić, ona i Živko su 11. jula 1991. bili sami u porodičnoj kući u Osijeku, a maloljetni sinovi su sklonjeni na sigurno u Srbiju. Pripadnici ZNG su opkolili kuću u namjeri da uhapse Živka, on je pružio otpor iz podruma služeći se oružjem koje je posjedovao kao lovac. U razmjeni vatre je poginuo, a Ljubica izgubila ruku vraćajući bombe koje su zengovci ubacivali u podrum.

25. STANIĆ DMITAR, pripadnici MUP-a i ZNG Republike Hrvatske pod komandom aktiviste HDZ-a Stojana Gustina iz Virovitice, lokalna hrvatska paravojna formacija pod političkom kontrolom vođe HDZ-a Ante Delića iz Grubišnog Polja i policajci iz grubišnopoljske policijske stanice pod vođstvom načelnika Gladojić Steve nezakonito su uhapsili i držali pod torturom u improvizivanim zatvorima u Grubišnom Polju i podrumu hotela „Bilogora“ u toku avgusta 1991. g. niz Srba iz Grubišnog Polja i okoline. Tada su maltretirani i fizički zlostavljani (batinjanje, ranjavanje vatrenim oružjem, sakaćenje, pljačkanje, hapšenje i odvođenje u nepoznatom pravcu) Milan Bozeta, Ilija Stojić, Milorad Bubić, Mlađen Kekerović, Dr. Dušanka Daljug, Borivoje Dimić, Sukur Živko, Živko Ćetković, Milan Drobac, Đuro Ljuština, Mačak Dragan, Torbica Milorad, Milošević Spasoje, Milojko Rajlić, Savo Karanović i drugi. U torturi su aktivno učestvovali i neki lokalni aktivisti HDZ-a. O tome postoji niz izjava, od jednog od mučenih kome su odsjekli uvo, Mlađena Kekerovića (Izvještaj Srpskog sabora o progonu srpskog naroda i etničkom čišćenju Zapadne Slavonije od strane vlasti Republike Hrvatske, str. 5, Aneks II), preko izvještaja SPC-a (mitropolit Eparhije zagrebačko-ljubljanske Jovan) M. br. 324/92 od 05. decembra 1992. i svjedočenja razmjenjenih zatočenika poput Živka Sukura i doktorke Dušanke Daljug do izjava radnice hotela „Bilogora“ Rajlić Nedeljke. STANIĆ Milana DMITAR, rođen 1952. g. u Velikoj Peratovici uhapšen je 12/13 ili 15/16. avgusta 1991. u Grubišnom Polju i ubijen tog dana ili neposredno poslije, što se odnosi i na druge ubijene. Tačna lokacija mjesta gdje je ubijen i zakopan nije poznata.

26. MAČAK DRAGAN, uhapšen i ubijen u Grubišnom Polju 16. avgusta 1991. godine od pripadnika jedinice Stojana Gustina za kojeg se, na osnovu svih raspoloživih činjenica, može zaključiti da je bio onaj koji je odlučivao o životu i smrti.

27. MILOŠEVIĆ SPASOJE iz Grubišnog Polja, milicioner, bio je u civilu i na bolovanju – imao je na sebi policijske pantalone – bio na bolovanju. Uhapšen u V.Zdencima 16. avgusta sa prijateljem koji ga je vozio u svome automobilu, odvezeni u Grubišno Polje. Vozača je pustio Gustin Stojan, a Spasoje je ubijen. Indicije o izvršiocu – sin zubara iz Velikog Grđevca Zlatka Bukovca, Kruno Bukovac koji je takođe u avgustu u Velikom Grđevcu na benzinskoj pumpi bez ikakvog povoda teško ranio rafalom iz automatske puške Milenka Bastašića, Srbina iz tog mjesta, oca četvoro maloljetne djece.

28. TORBICA MILORAD iz Rastovca, r. 1953, maltretiran i ubijen avgusta 1991. u zgradi bivšeg štaba TO preko puta autobuskog kolodvora u Grubišnom Polju. Mrtvo tijelo je odveženo i ostavljeno u dvorištu u Rašenici, gdje je živio Đuro, brat Miloradov.

29. POČUČ MILORAD – poslije bjekstva brata Mirka i njegove supruge iz Velikih Zdenaca 15. avgusta 1991. pred grupom hrvatskih terorista koji su namjeravali da Mirka ubiju, Milorad je zajedno sa Milanom Carićem 27. septembra 1991. zatvoren i prebijan. Poslije toga je pušten i trebalo je nekoliko operacija i ugrađivanja plastike da bi se sanirale sve povrede. Nakon svega, već poslije rata, Milorad tuži državu Hrvatsku, na sudu traže 3
dokaz o stepenu invalidnosti, on radi toga odlazi u virovitičku bolnicu gdje poslije sedam dana na prečac „umre“.

30. VASILjEVIĆ MIĆO iz Grubišnog Polja, ubijen od MUP-a RH (Veljko Marić septembra 1991. g. u Grubišnom Polju). Po hrvatskom izvoru je ranjen i zarobljen te prevežen u  Medicinski centar u Bjelovar, gdje je umro.

31. TVRDORIJEKA Đure STEVAN, zvan „Varteks“, 1927, Srbin iz Grubišnog Polja, izuzetno situiran i ugledan domaćin ubijen 20. septembra 1991. Po izjavi Harauzek Željka iz tog mjesta, koji je sa kolegom Horvat Ivicom slučajno bio svjedok ovog događaja, Stevana su ubili Marić Veljko i Tregner Rudolf zvan Jumbo, oba iz Grubišnog Polja. Oni su u dvorištu Pere Vučkovića koji je tada već izbjegao iz Hrvatske ubili Stevana Tvrdorijeku, raskomadali tijelo i u dvije plastične vreće od đubriva ga odnijeli i zakopali na lokaciji Prdavac desno od puta Grubišno Polje – Velika Barna. Marić je uhapšen na osnovu međunarodne potjernice u Dimitrovgradu pri pokušaju prelaska u Bugarsku, 17. aprila 2010, poslije presude i boravka jedno vrijeme u zatvoru u Srbiji, predan Hrvatskoj, gdje je poslije pušten.

32. GAŠPAROV LjILjANA, rođ. Vučković iz Velike Trešnjevice, ubijena 17. septembra 1991. u spavaćoj sobi u porodičnoj kući njenih roditelja kojima je došla u posjetu i na koju je ispaljena tromblonska mina. U Velikoj Trešnjevici u toku rata nije bilo borbenih dejstava, a po izjavi Potkonjak Milana iz ovog mjesta izvršioci zločina su pripadnici ZNG Republike Hrvatske. Povod za ubistvo je vjerojatno suprug Ljiljanin, Hrvat sa kojim se vjenčala 4. maja iste godine i koji je otišao u Njemačku da izbjegne mobilizaciju u hrvatsku vojsku. Poslije ubistva, pripadnici ZNG odvode te noći u improvizovani zatvor Ljiljaninu majku Anku i šesnaestogodišnjeg brata Dalibora, tuku ih i muče na nezamislivo monstruozan način dva dana. Po izjavi Anke Vučković, tu bi bili ubijeni da ih nije izvukla hrvatska policija poslije prijave njihovog nestanka od strane komšinice iz hrvatske porodice.

33. SLIJEPČEVIĆ PETAR, Srbin iz sela Rastovca, ubijen septembra 1991, postoje indicije da je to učinio Veljko Marić, kriminalac koji se pridružio aktivistima HDZ-a.

34. LjUŠTINA Ilije NIKOLA, star oko 70 godina. Poslije napada hrvatskih snaga na Jasenaš 2. septembra 1991. stanovništvo ovog naselja se povuklo prema Cjepidlakama gdje je jedan dio i ostao, dok su se ostali vratili u Jasenaš. U ponovljenom napadu na mjesto sredinom septembra ovi civili su zarobljeni i držani u improvizovanom logoru u seoskoj školi, odakle su pod kontrolom puštani u toku dana da nahrane stoku. Jedan od njih, Nikola Ljuština je poslije premlaćivanja od strane hrvatskih vojnika umro je od zadobijenih povreda.

35. POZNIĆ Stanka RADE, rođen u Turčević Polju 1935, otac Poznić Živka, odveden 28. oktobra iz kuće u Malim Zdencima od pripadnika grubišnopoljske policije pod komandom Gladojić Steve. Iz Policijske stanice u Grubišnom Polju Rade je odveden u Bjelovar gdje je ubijen, tijelo nije nađeno.

36. KRAVIĆ RADE, uhvaćen od pripadnika ZNG, držan jedno vrijeme u zatvoru u Bjelovaru i pušten. Na putu kući u Dapčevačke Brđane nestaje u šumi iza Grubišnog Polja gdje je i nađen mrtav. Sahranila ga je kćerka u Dapčevačkim Brđanima.

37. VUDRAG DANICA, starica iz Velike Dapčevice, sela na magistralnom putu Grubišno Polje – Virovitica ubijena tokom zime 1991/1992. rafalima iz automatske puške koje su ispalili pripadnici virovitičke jedinice ZNG koja se vraćala sa ratišta kod Pakraca. Detalje o ubistvu saznala je Daničina unuka Jovanka udana za Vučan Marka u Sloveniji, kćer Šegić Nikole iz Male Peratovice i Milke r. Vudrag koja je umrla kao izbjeglica u Baranji. Mika Lolić, kćer Dane i unuka Danila Lolića iz Dapčevačkih Brđana se udala kod Trbojevića u Veliku Peratovicu, a njena kćer Danica za Vudrag Stevu u Veliku Dapčevicu, gdje je imala Milku i Jovanku. Danica je imala još troje djece i jednu od najtragičnijih bilogorskih sudbina, tako da zbog suvog, faktografskog nabrajanja ljudi i događaja autor od budućeg čitaoca ovih redova traži oprost. Jedno od te djece, Dragu Vudraga u dobi od oko dvije godine ustaše otimaju sa nepoznatim brojem drugih mališana 1941. u parku u Grubišnom Polju (po nekim indicijama Drago je danas u Kanadi). Danica uspjeva nakratko pobjeći ustašama, tada je već ponovo bila trudna i oni je sustignu, pred njima rodi blizance koje ovi odmah, pred njenim očima ubiju. Danica je imala kuću u Velikoj Dapčevici odmah preko puta Marka Jurišića, jednog od nekoliko Hrvata u obližnja tri srpska sela i kojem u dva rata „ni ovca nije faljela“. Danica 1991. ostaje u kući po odlasku Srba iz Bilogore i hrvatski bojovnici je ubiju u dvorištu Filipa Gležnića. Tako se krug zločina zatvorio.

38. ORIĆ LjUBAN iz Topolovice, zatečen bolestan u krevetu i ubijen rafalom iz automatske puške od strane pripadnika ZNG iz Virovitice 2. novembra 1991. godine sa suprugom Marom. Stari i bolesni nisu se usudili krenuti na dugi i iscrpljujući put sa ostalim narodom kod sina Save, oficira JNA u Beogradu.

39. ORIĆ MARA, supruga Ljubana Orića iz Topolovice, ubijena rafalom i spaljena od strane ustaša, pripadnika ZNG iz Virovitice, 2. novembra 1991, zajedno sa suprugom Ljubom.

40. OROZOVIĆ Đure ILINKA iz Topočovice , rođ. 1905. god. u Velikoj Dapčevici, od oca Đure i majke Anice, ubijena od strane pripadnika ZNG iz Virovitice 2. novembra 1991.

41. KOČIĆ MILKA iz Topolovice, ubijena od strane pripadnika ZNG iz Virovitice 2. no-vembra 1991. godine.

42. OTKOVIĆ LjUBA iz Rastovca, ubijena od strane Veljka Marića u novembru 1991, a bespomoćni očevidac zločina bio je njen suprug.

43. VUKOVIĆ Zaharija ZORKA, rođena Kravić u Turčević Polju, stara 75 godina, poginula u oktobru 1991. g. prilikom granatiranja Turčević Polja sa položaja tzv. „topničke grupe 52. samostalnog bataljuna ZNG-a Daruvar“.

44. ČAKMAK Petra RANKO, rođen 1941, poginuo u oktobru 1991. kod granatiranja Turčević Polja sa položaja „topničke grupe 52. samostalnog bataljuna ZNG-a Daruvar“.

45. ČAKMAK MARA, r. 1938. u Batinjanima, poginula u oktobru 1991. prilikom granatiranja Turčević Polja sa položaja „topničke grupe 52. samostalnog bataljuna ZNG-a Daruvar“.

46. JAVORINA MILAN, 1951, rodom iz Male Dapčevice radio je u komunalnom preduzeću u Grubišnom Polju i bio svjedok svih sahrana stradalih. Poslije odlaska Srba iz Bilogore inscenirana je saobraćajna nesreća u kojoj je Milana pred zgradom Šumarije u Grubišnom Polju pregazio izvjesni Čvek.

47. GLEŽNIĆ STEVAN zvan Kuzman, r. 1920, iz Velike Dapčevice, zatekao se 3. novembra 1991. u Lončarici gdje su ga zaklali hrvatski bojovnici iz Virovitice.

48. MIŠČEVIĆ ŽIVKO, 1948, zaklali ga u vlastitom dvorištu u Lončarici pripadnici ZNG u Lončarici početkom novembra 1991. i tu ga i zakopali.

49. POPOVIĆ MILAN, rođ. 1928, zaklali ga hrvatski bojovnici u Lončarici na pragu kuće 3. novembra 1991. godine.

50. SOKOL FRANjO, Hrvat, otac Anđelke udane za Srbina Dušana Mrkšića iz Grubišnog Polja, ubijen u vlastitoj kući po dolasku hrvatskih snaga iz Koprivnice i Virovitice u Veliku Dapčevicu početkom novembra 1991.

51. IBIŠAJ Tema MIROSLAV, rođen 1963. u Malom Grđevcu od oca Albanca i majke Srpkinje, bio je predmet hrvatskih propagandnih laži poput one o Luci Šerbedžija iz Topolovice koju su tobože „ćetnici“ ubili u Zrinskoj, a radilo se o tome da je ona boravila kod Balog Đure, Hrvata iz tog mjesta koji je iz samo njemu poznatih razloga aktivirao u kući bombu od koje je Luca poginula. Tako je i za Miroslava Ibišaja, valjda zbog njegovog po
ocu albanskog porijekla medijski eksploatisana priča o tome da su ga Srbi ubili. U najboljoj ustaškoj tradiciji Miroslav je čak slikan sa nožem u grudima, a vjerojatno zbog potreba pedagogije postoji, da se tradicija ne zaboravi, i grupna slika sa žrtvom. Istina je da je on jedan od onih civila koji su ostali u bilogorskim selima, nije zbog psihičkih smetnji nosio ni pušku kao njegova braća, a poslije povlačenja srpskih snaga su ga ubili hrvatski bojovnici po ulasku u to mjesto 1. novembra 1991, a postoje indicije da je prvo odveden u Veliki Grđevac i tamo likvidiran. Detalje tog događaja saznao je i ispričao Milenko Ibišaj, brat Miroslavov koji se kao i treći brat Milorad 1991. godine borio u sastavu TO opštine G. Polje, bio je i ranjen, a nakon Bilogore se našao u sastavu Vojske Republike Srpske.

52. MAČAK STEVAN iz Male Jasenovače ostao je sa suprugom Ljubom u selu i poslije povlačenja srpskog stanovništva 1. novembra 1991. sa Bilogore. Po dolasku hrvatskih snaga Stevo je prebijan i mučen, prisiljavan da kopa sebi raku i do pola zatrpavan i ostavljen u šumi. Jedva se dovukao do kuće, gdje je umro od zadobijenih povreda.

53. MILIĆ Steve VOJISLAV, porijeklom iz Zrinske, neposredno prije rata živio u Ždralovima, po odlasku Srba iz Bilogore odlazi u novembru 1991. u Zrinsku da vidi šta mu je sa porodicom i imanjem, u povratku ga pripadnici ZNG izvuku iz autobusa kod ciglane u Velikom Grđevcu i ubiju uz put u grabi.

54. LAZIĆ Steve ZDRAVKO, Srbin iz Bačkovice, ubijen 8. oktobra 1991. godine. Zdravko je trebao imati radnike za poljske radove pa je pošao dan ranije u Veliku Pisanicu po namirnice, ali i da proda telad za koje je tog dana bio otkup. Po istom poslu s njim je pošao i Carević Milenko. Zdravko tog dana produžuje i u Veliki Grđevac, a u povratku ga hapse policajci hrvatske vojske kod ugostiteljskog objekta „Šumska vila“ pod optužbom da vozi „kruh za ćetnike“ i živog bace u septičku jamu na vojno-policijskom poligonu u šumi Kukavica između Velikog Grđevca i Male Pisanice.

55. CAREVIĆ Ilije MILENKO, r. 1952, iz Čađavca, uhapšen od hrvatske vojne policije u Velikoj Pisanici 8. oktobra 1991, odveden na poligon u šumi Kukavica, maltretiran i tučen, a u tome se isticao „da bi se dodvorio Hrvatima“ pripadnik policije Ivanović Dušana Branko, Srbin iz Ravneša. Snažnim udarcem noge on je Milenku otvorio trbušnu šupljinu i potom ga ubio rafalom iz automatske puške.

56. RADELIĆ ĐURO iz Kašljavca, pretučen od hrvatske policije u jesen 1991. i od posljedica umro poslije 15 dana. U to vrijeme, u selima oko Severina gdje nije bilo ratnih dejstava ni otpora hrvatskoj vlasti, učestala su podmetanja požara i miniranja objekata na srpskim imanjima. U tome se posebno istakao jedan Hrvat iz Ravneša, poznat po ekscesnom ponašanju i prije rata. Primjetivši sumnjivo kretanje noću u svom dvorištu, Đuro je, ne dobivši odgovor na pitanje „ko je tamo“ u pravcu tog komešanja ispalio hitac iz puške i tom prilikom ranio pomenutog palikuću. Po svjedočenju Darinke Vukadinović, radilo se o lovačkom oružju koje je Đuro legalno posjedovao, a ne o vojničkoj puški kako je tvrdila hrvatska policija koja je sutradan došla po Đuru u Kašljavac i uhapsila ga.

57. PEULIĆ STEVAN, Srbin iz Lončarice, poslije izlaska sa Bilogore pod nepoznatim okolnostima stradao u Baranji.

58. JOVETIĆ Stojana NEDELjKO, iz Čađavca, uhapšen 8. oktobra 1991. godine u Velikoj Pisanici. Nepoznato gdje je ubijen, iako ima indicija za šumu Kukavica. Po hrvatskom izvoru http://blog.dnevnik.hr/crostojkovic1958/2013/02/1631509821/mesiceva­zlocinacka­jna­i­domovinski­rat.html ‐ „Prilikom osvajanja kasarne „Vojnović“, odnosno „Bilogora“, ubijeni su zarobljeni časnici: Rajko Kovačević, Miljko Vasić, Milorad Tomić i dr, te radnici u kasarni i rezervisti; Nedeljko Jovetić iz Čađavca kod Bjelovara …“

59. RADAKOVIĆ SLOBODAN iz Bačkovice, porijeklom iz Velike Barne, uhapšen i odveden početkom oktobra, nepoznato gdje je ubijen.

60. LAZIĆ Save ZORAN, rođen 1970. u Imljanima u BiH, prijeratni doseljenik iz Bosne na Polum, uhapšen 6. oktobra 1991. u Velikoj Pisanici, nepoznato gdje je ubijen.

61. MANOJLOVIĆ SVETO, porijeklom iz Gakova iz kojeg se prilikom raseljavanja sela 1962. god. preselio u Špišić Bukovicu. Zbog prijetnji 1991. dolazi u Malu Barnu gdje je imao vikendicu i gdje mu je otac došao 1962. Po svedočenju Svetine supruge, ona se prilikom povlačenja sa Bilogore odvezla u prikolici sa porodicom Stoponja, a Sveto je ostao u Maloj Barni gdje su ga ustaše uhvatile. Sin mu je tada bio u Virovitici, kćer Nevenka u Pčeliću, vozili su ga do njih tražeći neka dokumenta, a potom vratili u Malu Barnu i tamo (novembar ?) objesili.

62. POPRŽAN Josifa RADE, Srbin iz Cremušine r. 1926. vratio se iz Tenje gdje je boravio kod kćeri i njene porodice u rodno mjesto gdje ga ubijaju hrvatski ekstremisti 1996.

63. RADELIĆ Andrije MILAN (1923) iz Velikog Grđevca je žrtva Srbima nametnutog rata i srbomržnje koja se nastavila i poslije završetka ratnih dejstava. Ta mržnja je kod pojedinaca dosegla takve dimenzije da se o njoj može govoriti kao o supstituciji za religiju, na što upućuje i golo tijelo žrtve u noći 24/25. april 1997, na Veliki Petak, žrtva zločina sa elementima ritualnog, satanističkog ubistva. Milan je ubijen sa tri hica u glavu iz „kalašnjikova“ ruske proizvodnje porijeklom iz Mađarske koje je svojim aktivistima dijelio HDZ krajem 1990. Zločinca Josipa Marijana iz istog mjesta su hrvatske vlasti uhapsile, branio se šutnjom, a po iskazima mještana imao je saučesnika koji se dovodi u vezu sa Zlatkom Grdinićem iz Pavlovca, hadezeovcem koji već krajem oktobra 1990. zadužuje jedan od 25 „kalašnjikova“ ruske proizvodnje doveženih iz Virovitice za grubišnopoljski HDZ i kod kojeg je pronađen čitav arsenal oružja. Milan je osma žrtva ustaša u dva rata iz ove porodice i posljednji sa tim prezimenom u Velikom Grđevcu.

64. DRAGIČEVIĆ Emila STEVO r. 1921. iz Gornje Kovačice, kao izbjeglica iz Bilogore se našao u Baranji, gdje je i ostao živjeti poslije rata u selu Grabovcu. Ubijen je u avgustu 1997. ili u februaru. 1998. kada je na njega pucano iz automobila u trenutku kada je nosio mlijeko komšijama.

C/  SRBI UBIJENI U SASTAVU HRVATSKIH VOJNIH FORMACIJA
65. ŠKRBINA Mladena PREDRAG, 1968, iz Orovca. Poslije početnih nemira 1991. godine, Predrag je, vjerojatno ne snalazeći se najbolje u novonastaloj situaciji, ostao kao mlad policajac raditi u Policijskoj stanici u Novskoj. Krajem jula 1991. gine u sukobu hrvatskih i srpskih snaga u Kostajnici, što je službeno tumačenje iz hrvatskih izvora, dok druge informacije to dovode u ozbiljnu sumnju. Prvu od njih je Milici Radelić prenio brat Emil, Predragov djed. Naime, odmah poslije Predragove pogibije u Orovac je došao mladi par, inače Hrvati iz Novske kojima je Predrag bio vjenčani kum. Emilu su u povjerenju ispričali da im se Predrag žalio da je od kolega Hrvata u policijskoj stanici dobio zadatak da mora likvidirati sedmoricu drugih kolega Srba ako sam namjerava ostati živ. Predrag je obavijestio Srbe što se traži od njega, oni su se sklonili, a on ubijen na putu prema položaju na Baniji, gdje su ga tobože ubili „ćetnici“. Po drugoj informaciji koju je u Baranju donijela žena izbjegla iz Novske, prezimenom Udovčić, Predraga su ubili „još u autu“ na putu za Kostajnicu, a ovu priču upotpunjuje i tvrdnja jednog od spašenih Srba policajaca koju je ona prenijela, da je Predrag imao djevojku Snježanu, Hrvaticu, koja je to bila samo „po zadatku“, da bi lakše bio naveden na likvidaciju sedmorice kolega. Po svemu sudeći, Predrag nije poginuo pod novokomponovanom hrvatskom zastavom, već da bi zaštitio svoje drugove. Pod tom zastavom nije ni sahranjen u Orovcu 30. jula 1991, jer je sklonjena i spaljena u kuhinjskoj peći.
66. MITROVIĆ Borivoja GORAN, zatvoren 1991. zbog uništavanja plakata HDZ i Tuđmanovih slika lijepljenih po Velikoj Trešnjevici. Po puštanju iz zatvora mobilisan je pod prijetnjom smrti u hrvatsku vojsku. U toku 1992. sa drugim vojnicima je svratio u krčmu u Pitomači, gdje mu je seljanin iz Velike Trešnjevice Dakić (brat saborskog zastupnika Josipa Dakića) čitavim rafalom od oko 20 hitaca pucao u noge i zatim u torzo. Ni na ponovljene molbe mu niko nije želio pružiti pomoć, tako da je ubrzo iskrvario i umro.

Ovaj popis je ažuriran sa zaključno 25. oktobrom 2016. i još uvijek se nažalost ne može smatrati konačnim, jer je moguće da zapadnije, dalje od zone ratnih dejstava ima poneka žrtva u seriji sistematskih zastrašivanja koja su zahvatila tokom rata 1991. do 1995. god. čitavu rodoslovnu zonu, od miniranja i paljevina kuća do maltretiranja i prebijanja srpskih žitelja, ali i da još neko porijeklom sa istočne Bilogore stradao na nekoj drugoj lokaciji širom bivše Jugoslavije. Postoji nesigurna tvrdnja o stradanju Rašeta Mile kojeg je kao žrtvu pominjao Milan Bastašić, on je u međuvremenu umro, tako da nije poznato da li je uspio potvrditi tu informaciju i mjesto gdje je Mile živio prije te nepotvrđene pogibije. U okviru Zavičajnog udruženja „Bilogora“ je planirano je da se po zaključenju popisa stradalih u događajima sa kraja 20. vijeka u istočnoj Bilogori, o svemu ovome objavi publikacija sa opširnijim opisom okolnosti u kojima se ovo dešavalo, biografijama žrtava, svjedočenjima, fotografijama i drugim dokumentima.

Pogledajte popis žrtava ažuriran sa 01. aprilom 2020. :

Žrtve istočne Bilogore od 1991. do 1997. godine

Autor: Ranko Radelić

Vezane vijesti:

29.10.2011. – BEOGRAD – SLUŽEN PARASTOS SRPSKIM ŽRTVAMA U HRVATSKOJ AKCIJI „OTKOS“

Besjeda prof. Staniše Lalića na parastosu Srbima, pobijenim u hrvatskoj akciji „Otkos“

SLUŽEN PARASTOS SRPSKIM ŽRTVAMA U HRVATSKOJ AKCIJI „OTKOS“