BANjALUKA, 15. SEPTEMBRA /SRNA/ –
Kapitalna monografija „Ratni album 1914. – 1918.“, koji je dopunjen
tekstom i fotografijama koje je uredio književnik Milovan Vitezović, u
izdanju novosadske „Pravoslavne reči“, promovisana je danas u Banjaluci u
okviru obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata.
Predgovore
za dopunjenu monografiju, koja je izašla uz blagoslov Njegove svetosti
patrijarha srpskog Irineja, napisali su predsjednik Srbije Tomislav
Nikolić i akademik Milorad Ekmečić.
Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske Rajko
Kuzmanović rekao je na promociji da je zbornik nepatroverno
svjedočanstvo o stradanju i pobjedama srpske vojske i Srba uopšte.
„To je jedno od onih djela koje je na najbolji način pokazalo herojstvo
svih ljudi iskazano ne samo rječju, nego i fotografijama“, dodao je
Kuzmanović i naveo da su na fotografijama oficiri, vojnici, seljaci,
naučni radnici, prosvjetni radnici, narod, pa i sam kralj Petar Prvi
Oslobodilac.
Kuzmanović je podsjetio da je svijet obišla fotografija kralja Petra
Prvog Karađorđevića kako na volovskim kolima ide kroz albanske gudure,
naglasivši da je i negdje iz tog doba poznata kraljeva misao kada je
vidio stradanja vojske i naroda – „Ko meni daje pravo da živim, kada moj
narod i vojska izgibe“, a koja govori o moralnoj veličini tadašnjeg
srpskog suverena.
On je naveo da je monografija prvi put izašla 1926. godine, a tada je priredio potpukovnik Andra Popović.
Milovan Vitezović rekao je da je godinama skupljao nove, odnosno
neobjavljene fotografije i dokumenta iz Prvog svjetskog rata, naglasivši
da se među dopunjenim dokumentima nalazi i telegram kojim je
Austro-Ugarska objavila rat Srbiji.
„Kada sam predsjedniku Srbije Nikoliću pokazao tu knjigu, i kad samo
pokazao šta spremamo, on je rekao da bi tu knjigu trebalo dati svim
predsjednicima u svijetu da shvate koja je bila žrtva Srbije u Velikom
ratu“, naveo je Vitezović.
On je rekao da je u prerađivanju ovog dopunjenog izdanja organizovao
pojedine dijelove monografije, kao što su djeca u ratu, žene u ratu,
umjetnici u ratu…
Tekst o istoriji ima 75 stranica sa paralelnim prevodima na francuski i
engleski jezik, istorijske karte su na tri stranice, a ima više od 3.000
fotografija sređenih hronološki i tematski.
Među fotografijama su i one koje pokazuju odvođenje civila u
koncentracione logore, koje su se prvi put u evropskoj istoriji pojavili
na području gdje je živjelo to stanovništvo ili u blizini srpskih
zemalja.
Na promociju je ranije bio najavljen i dolazak predsjednika Narodne
skupštine Srpske Igor Radojičić, koji je bio spriječen da dođe zbog
obaveza.
Vezane vijesti:
Veče posvećeno Gavrilu Principu