Ostavite na miru Stjepana, eno vam Slobodana Langa

Dobro je što su stavovi o Jasenovcu i ubijanju Srba, iako poznati odranije, koje je izneo anonimni katolički sveštenik, u Hrvatskoj izazvali burne i žustre reakcije, ali nije dobro, i svakako je čudno, što nema reagovanja na iste takve i još gore stavove jednog mnogo poznatijeg građanina Hrvatske

Velika halabuka digla se povodom intervjua „Hrvatskom listu“, glasilu neoustaške čeljadi sa sedištem u Zadru, izvesnog Stjepana Razuma, inače sveštenika Katoličke crkve, istoričara, doktora nauka, upravnika Nadbiskupskog arhiva u Hrvatskom državnom arhivu. Šta je to tako strašno dotični rekao da je morao da reaguje čak i predsednik Hrvatske Ivo Josipović. Kakve je ocene izneo do juče široj javnosti potpuno nepoznati Stjepan Razum, da je ambasador Republike Srbije u Hrvatskoj Stanimir Vukićević službenim putem u pisanoj formi, valjda po instrukcijama iz Beograda, morao povodom toga da traži zvaničan stav od Ministarstva inostranih poslova Hrvatske? Da ne spominjem reakcije nekoliko jevrejskih organizacija iz Evrope, uključujući Efraima Zurofa iz bečkog Instituta „Vizental“.
MEMLjIVA, ZASTRAŠUJUĆA POLUTAMA
Razum je govorio o Jasenovcu, NDH, Paveliću… i možete lako da pretpostavite šta je kazao. Ništa novo, to su teze koje se u Hrvatskoj javno, medijski, kroz usta anonimusa, ali i vrlo poznatih ljudi, počev od Franje Tuđmana, provlače evo već pune 22 godine; Jasenovac je srpski mit; tamo je bio radni, a ne logor smrti, umiralo se od bolesti i starosti, a ne od ustaškog noža; u Jasenovcu jeste bilo ubijanja, ali ubijanja Hrvata i to posle rata, kada su logor preuzeli Srbi i komunisti… Dakle, stara ustaška priča.
Stjepan Razum svim svojim bićem veruje da je Pavelić jedna od najznačajnijih figura hrvatske povijesti, da je Nezavisna Država Hrvatska otelovljenje stoljetne težnje hrvatskog naroda ( to je tvrdio i Tuđman, to i danas misli ogroman broj Hrvata), da su za vreme NDH ubijeni čak i neki Srbi, ali samo zato što su digli oružani ustanak protiv „legitimne hrvatske države“. To se do sada u hrvatskoj javnosti moglo čuti i pročitati bar nekoliko stotina puta. Stjepan Razum dolazi iz brloga koji je porodio hrvatski fašizam; otuda je među Hrvate, sa svojom fašističkom ideologijom, došao Ante Starčević, iz te memljive zastrašujuće polutame na krvavu pozornicu Drugog svetskog rata izašli su Ante Pavelić, Maks Luburić, Miroslav Majstorović Filipović, Andrija Artuković… Da, u pitanju je Katolička crkva, prostor u kojem je ideologija ustaštva rođena, uzdizana, odgajana, sprovedena u praksu i mesto gde su, po okončanju Drugog svetskog rata, sigurnu kuću pronašli najmonstruozniji zločinci Nezavisne Države Hrvatske. Svi gore spomenuti jedan deo svog života, dečaštvo ili mladost, proveli su semeništima Katoličke crkve. Oko 1.400 sveštenika te crkve, prema podacima koje je utvrdila vlast nove Jugoslavije, o čemu piše Viktor Novak u Magnum Crimenu, direktno je bila u strukturi vlasti ustaškog režima, a nekoliko stotina njih okrvavilo je ruke ubijajući Srbe i Jevreje.
Stjepan Razum nije rekao ništa što u Hrvatskoj već nije rečeno bezbroj puta; Stjepan Razum ne dolazi iz dečjeg vrtića, već otuda odakle su stigli, rekoh već, najveći zločinci hrvatskog naroda. Takvi stavovi nisu za čuđenje, znamo od koga dolaze, ali za čuđenje je što niko u Hrvatskoj, počev od predsednika Josipovića, ovih dana nije reagovao na gotovo identične stavove koje je izneo (portal dnevno.hr) prof. dr Slobodan Lang, neuporedivo poznatiji od Stjepana Razuma. Lang je stvarao hrvatsku državu, osam godina je sedeo u Tuđmanovom Kabinetu, bio njegov savetnik, uticao na mnoge događaje u devedesetim godinama, imao mandat u Saboru, bio ambasador u Ministarstvu vanjskih poslova Republike Hrvatske, vodio državnu delegaciju u Interparlamentarnoj uniji, bio član Veća Evrope…
LAŽI O JASENOVCU
Lang preskače raspravu o karakteru Jasenovca i odlazi korak dalje tvrdeći: „Jasenovac je nehrvatski proizvod, jer je holokaust Hitlerov proizvod koji se provodio u trideset pet država“. Znamo li da se pojam holokaust vezuje samo za ubijanje Jevreja, ovde je savršeno jasno da Slobodan Lang potpuno isključuje mogućnost da su u Jasenovcu uopšte ubijani Srbi. On ih i ne konstatuje, već iznosi podatak da je svojevremeno tražio od nemačkog ambasadora u Hrvatskoj da se njegova zemlja, Nemačka, izvini Hrvatskoj i Hrvatima „zbog nametanja Jasenovca“. Lang je u vezi sa pitanjem karaktera ustaške vlasti vrlo precizan: „Pavelić nije bio ni fašista, ni nacista, kao što to nikada nisu bile ni ustaše, ali su napravili temeljnu političku grešku, jer su prekoračili tvrde hrvatske kršćanske stavove koji se ne smiju prekoračiti“.
U slučajevima dosadašnje odbrane NDH, njenog karaktera, suštine, mehanizama delovanja, niko nikada nije rekao ovo što je o Paveliću i ustašama izgovorio Slobodan Lang. Ustaštvo je, po svom praktičnom postojanju i provedbi te strašne ideologije, najcrnje zlo koje je Evropa videla u poslednjih 100 godina. Ustaše su po mržnji i načinima iskazivanja te mržnje, pre svega prema Srbima, najekstremniji oblik fašizma i nacizma. Ustaštvo je najudaljenija tačka od ljudskog razuma i čovečnosti. Nemci su ubijali planski, sistematski, hladno, vodeći statistiku, bez emocija. Ustaše su ubijale (uglavnom klale) sa zadovoljstvom, uz pesmu, urlikanje, sa ushićenjem… Posle toga su odlazili u crkvu gde im je katolički pop davao oprost od svakog greha.
U spomenutom razgovoru Lang, u oslikavanju evropske stvarnosti između dva svetska rata, konstatuje da su u nasilničkoj Evropi jedino braća Stjepan i Antun Radić bili nenasilni, dodajući da je posle Radićevog ubistva u Skupštini Kraljevine Jugoslavije Ante Pavelić zauzeo stav da se nenasiljem ništa ne može postići i tako je, eto, krenulo ustaštvo. Ovde Lang izgovara jednu konstataciju koja, čini mi se, prvi put u Hrvatskoj biva izneta na krajnje jasan način i to sa izuzetno značajne „adrese“. Naime, Slobodan Lang je Jevrejin i kao takav on danas kaže: „Brojni Židovi su bili u ustašama, jer su se Srbi počeli povezivati sa nacizmom“, i dodaje: „Mogla bi se napisati i vrlo obimna knjiga o ulozi i doprinosu Jevreja u stvaranju hrvatske države“.
Podsećam da je svojevremeno Franjo Tuđman imao velikih problema zbog svoje knjige: „Bespuća povijesne zbiljnosti“, u kojoj poziciju Jevreja u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj i logoru „Jasenovac“ predstavlja na način da se odmah po objavljivanju knjige (1990) oglasilo nekoliko najuticajnijih svetskih udruženja Jevreja, tražeći njenu zabranu. Knjiga nije zabranjena, ali su sporni delovi očišćeni u pripremi drugog izdanja. Stroga kontrola medija u Tuđmanovoj državi otklanjala je mogućnost šireg ulaska u ovu vrlo osetljivu tematiku i čekalo se da Franjo umre, pa da određeni mediji u Hrvatskoj iznesu na sto, bar u naznakama, ovo što je pre neki dan rekao Slobodan Lang. Tada smo – uz ranije poznat podatak da je naslednik Ante Starčevića, Josip Frank, bio Jevrejin – saznali da su ustaškom pokretu, pre početka Drugog svetskog rata, ali i za vreme tog rata, „pripadali brojni Jevreji“, da citiram Langa.
ZAŠTO ĆUTE JEVREJI
Ne znam hoće li neko u Hrvatskoj, možda i sam Lang, napisati knjigu o ulozi i doprinosu Jevreja u stvaranju hrvatske države, ali ako se to dogodi, onda će u tu publikaciju, nema sumnje, ući i sledeći podaci: Utemeljitelji ustaškog pokreta, zajedno sa Antom Pavelićem, bili su Jevreji, Ivan Frank, sin Josipa Franka i Augustin Peršec. Ovaj drugi imao je operativnu ulogu u obuci ustaša za terorizam i često je boravio u „Janka Pusti“, ustaškom logoru u Mađarskoj. Ivo Korski, poticao je iz vrlo ugledne osječke jevrejske porodice, pre rata je bio na čelu Ustaške mladeži, a kasnije dobio oficirski čin u Pavelićevoj armiji. Eugen Dida Kvaternik, zapovednik Ustaške nadzorne službe NDH, ustaški pukovnik, bio je Jevrejin, kao i Pavelićeva supruga Mara, čiji su preci u Zagreb došli iz Beča. U širem krugu visokih političkih i vojnih funkcionera NDH bilo je nekoliko desetina Jevreja
Postoji priča da u Arhivu Republike Hrvatske, odrednica „Ustaška dokumentacija“, (1941-1945, z.118-153) i danas postoji spisak od 28 generala ustaške vojske Nezavisne Države Hrvatske, jevrejskog porekla. Taj spisak može se odskora pronaći i na Internetu i zaista izaziva i čuđenje i nevericu. Da li je ovo podmetanje ili podatak koji odgovara istini?
Zapanjujuće je, gotovo neobjašnjivo, da ovo što je pre neki dan rekao Slobodan Lang u Hrvatskoj nije pobudilo ni najmanju pažnju. Niko nije reagovao, uprkos činjenici da se radi, kada je Hrvatska u pitanju, o neuporedivo poznatijem i uglednijem čoveku od Stjepana Razuma. Zašto? Zar ovi i ovakvi stavovi nisu za raspravu, kritiku, preispitivanje. Zašto ćute Jevreji, ovi u Hrvatskoj i oni izvan nje? Zar je moguće da u Langovoj priči ništa nije podložno demantiju?
Inače, Slobodan Lang potiče iz poznate jevrejske porodice, iz Vinkovaca, gde je njegov deda bio advokat i predsednik jevrejske opštine. Slobodan ima i međunarodni angažman i ugled, uz ostalo je član Kraljevskog udruženja lekara javnog zdravstva Velike Britanije i član Saveta časopisa za ljudska prava i javno zdravstvo na „Harvardu“.

Piše Ratko Dmitrović