Malešević: Svi borci i komandanti treba da budu nacionalni heroji

U operaciji „Koridor 1992“, koja je označena kao sudbonosna, poginula su 273 borca Vojske Republike Srpske, 70 boraca Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske i 70 boraca Vojske Republike Srpske Krajine. Ranjeno je 1.918 boraca, navodi istoričar Neđo Malešević.

Razgovarao: Boris NOGO

Istoričar Neđo Malešević ističe da bez vojne operacije „Koridor“ kroz Posavnu 1992. godine ne bi bilo Republike Srpske, kao i da su svi učesnici, od boraca do vojnog vrha, zaslužili da budu nacionalni heroji.

On napominje da ne smije biti zaboravljeno 413 boraca koji su poginuli u ovoj herojskoj bitki – najznačajnijoj i najhumanijoj borbi Vojske Republike Srpske u odbrambeno-otadžbinskom ratu, od 1992. do 1995. godine.

Povodom obilježavanja 25 godina od proboja Koridora kroz Posavinu, Malešević ističe za Srnu da je probijanje koridora ka Srbiji bio uslov za opstanak srpskog naroda u zapadnom dijelu Republike Srpske i tadašnjoj Republici Srpskoj Krajini.

„Odluka o operaciji nije bila laka, ali Srbima je opet prijetio genocid, tako da se moralo odlučiti o proboju za život i opstanak srpskog roda“, naglašava Melešević.

On smatra da je ova vojna operacija bila presudna za srpski narod zapadno od Drine zbog više razloga koji je svrstavaju u red najslavnijih srpskih bitaka.

„Njen značaj raste iz godine u godinu. Oni koji su iz operacije `Koridor 1992` otišli u vječnost ostavili su nam ovo što danas imamo i moramo da ih se sjećamo sa velikim dostojanstvom“, napominje Malešević.

On podsjeća da su u maju 1992. godine opštine Modriča i Derventa bile pod vojnom upravom Hrvatske vojske i Hrvatskog vijeća odbrane /HVO/, koje su bile spojene sa muslimanskim snagama u Gradačcu, čime su presječeni svi putni pravci iz Krajine prema Šamcu, Brčkom, Bijeljini, Srbiji i ostatku svijeta.

Malešević navodi da je odlukom Savjeta bezbjednosti UN od 21. maja 1992. zabranjen civilni saobraćaj sa aerodroma u BiH i time izgubljena i vazdušna veza sa Srbijom i svijetom, a dvije krajine dovedene u bezizlaznu situaciju.

U toku izvođenja operacije, Vojsku Republike Srpske predvodili su Prvi krajiški korpus i Istočno-bosanski korpus, a za vrijeme operacije formirano još nekoliko lakih brigada.

Malešević podsjeća da su komanda hrvatsko–muslimanskih snaga i operativne grupe „Istočna Posavina“ imale na raspolaganju 16 brigada – pet motorizovanih i 11 lakih pješadijskih. Motorizovane brigade bile su regularne jedinice Vojske Hrvatske, a lake HVO, uz sadejstvo tri brigade takozvane Armije BiH.

Istočno-bosanski korpus je, naglašava Malešević, u ovoj operaciji učestvovao sa dvije pješadijske brigade, a učestvovala je i laka pješadijska brigada policije Republike Srpske Krajine.

„Odnos snaga na početku operacije `Koridor` je bio 40.800 vojnika Vojske Republike Srpske, dok su u toku izvođenja operacije komanda hrvatsko–muslimanskih snaga i operativne grupe `Istočna Posavina` imali na raspolaganju 25.500 vojnika“, navodi Malešević za Srnu.

Operacijom „Koridor 1992“ rukovodio je komandant Prvog krajiškog korpusa general Momir Talić, a komandu na isturenom komandnom mjestu formirao je načelnik štaba Prvog krajiškog korpusa pukovnik Boško Kelečević.

Komandant Taktičke grupe jedan bio je pukovnik Novica Simić, Taktička grupa dva bila je pod komandom pukovnika Mile Novakovića, pukovnik Slavko Lisica bio je komandant Taktičke grupe tri, dok je Taktičkom grupom četiri komandovao potpukovnik Radmilo Zeljaja.

Operacija „Koridor 1992″ bila je napadna operacija za proboj iz operativnog okruženja i imala je tri etape koje su se postepeno odvijale sve do kraja oktobra 1992. godine“, kaže Malešević.

Prema njegovim riječima, ova operacija je jedna od rijetkih u kojoj je nastupano ofanzivno, a da prije toga nije obezbijeđen odnos snaga tri prema jedan, kao što se o sličnim situacijama uči u vojnim školama, pa bi i zbog toga trebalo da bude izučavana.

„Četrdeset dva dana od presijecanja pravca Banjaluka-Doboj-Tuzla na Brčanskoj malti i dvadeset dana od početka priprema za proboj Koridora, 26. juna 1992. godine, dva dana prije roka, na Vidovdan, pukovnik Simić je izvršio naređenje i probio koridor prema Srbiji“, napominje Malešević.

Tada su stvoreni i povoljni uslovi za normalno funkcionisanje vlasti u Republici Srpskoj, ali i u Republici Srpskoj Krajini.

Srpskom narodu je omogućeno da se vrati poslije protjerivanja na svoja ognjišta u Posavini, a na oslobođenoj teritoriji formirane su četiri nove opštine – Modriča, Derventa, Brod i Vukosavlje, podsjeća Malešević.

U operaciji „Koridor 1992“, koja je označena kao sudbonosna, poginula su 273 borca Vojske Republike Srpske, 70 boraca Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske i 70 boraca Vojske Republike Srpske Krajine. Ranjeno je 1.918 boraca.

Ovom bitkom oslobođeni su Derventa, Modriča, Odžak i Brod, nakon čega je uspostavljena kopnena veza sa ostalim dijelom teritorije Srpske i sa Srbijom.

Kompletna vojna operacija proboja i obezbjeđivanja Koridora završena je 6. oktobra 1992. godine izlaskom srpske vojske na rijeku Savu u Brodu.

Akciju „Koridor 1992“ izvele su združene jedinice Vojske Republike Srpske i Vojske Republike Srpske Krajine protiv vojnih i paravojnih snaga muslimansko-hrvatske koalicije.

Izvor: SRNA

Vezane vijesti:

Operacija Koridor: Evo kako je srpska vojska ginula za 12 beba …

Vojska Republike Srpske kroz fotografije: Operacija „Koridor …

Koridor života bitka svih bitaka | Jadovno 1941.

OPERACIJA KORIDOR – Bitka za put života, I deo | Jadovno …