Klizi li Hrvatska u novi fašizam i otvorene sukobe

Ovo što se poslednjih meseci događa u Hrvatskoj samo je ponavljanje istorije u drugim okolnostima, repriza događaja iz 1914, 1941. i 1990. godine kad je sve počelo najpre minornim akcijama a onda sve slobodnijim demonstracijama mržnje prema Srbima. Ovoga puta moguć je i hrvatsko-hrvatski sukob

Verujem da je sve više onih kojima je jasno da Hrvatska klizi u fašizam. Vlada Zorana Milanovića – čoveka nesporno dobrih namera, osobe kojoj se ne može pripisati isključivost, netolerancija, koketiranje sa desnicom i ustaštvom, netrpeljivost prema manjinama, antisrpstvo… ništa od toga – pokazuje svoje slabašne potencijale, neodlučnost, mlitavost i ovo što se sada događa u Hrvatskoj može, u krajnjoj konsekvenci, da preraste u građanski rat. Među Hrvatima.

Zlu je dopušteno da raste  Postavka je, svestan sam, prilično hrabra, za mnoge nema utemeljenje, ali tako nešto ne bi trebalo isključiti. Zašto? Zato što je Zlu dopušteno da se razvija i sada, nakon što je srpsko pitanje u Hrvatskoj rešeno, Zlo će početi da jede ono što je preostalo od celokupne biološke supstance države. Hrvatska se nikada nije obračunala sa ustaštvom, nikada ideja ustaštva nije kod Hrvata razotkrivena do kraja, ona je po okončanju Drugog svetskog rata samo personalno obezglavljena ali ideja je ostala, negovana po tamnim i hladnim odajama Katoličke crkve, po zemljama zapadne Evrope, pre svega Nemačke, objašnjavana kao žarka, teško kontrolisana politička želja da se ima nacionalna država, branjena pričom o Hrvatima koji su 1941. Godine stvorili svoju samostalnu državu kao reakciju na  „srpsku hegemoniju i ugnjetavanje“.

Sve dok ne doživi potpuni poraz u svesti hrvatskog naroda ustaštvo ostaje najutemeljeniji i najgorljivije branjeni hrvatski nacionalni program. Svaka ideja o samostalnoj Hrvatskoj, još od Ante Starčevića do danas, u osnovi ima mržnju prema Srbima. Iz te mržnje rođena je ideja ustaštva, onakva kakva se u izvedbi, krvavoj i zverskoj, pokazala od 1941. do 1945. godine.

Obnovljeno ustaštvo blesnulo je 1990. godine u Hrvatskoj i to strašno, gubavo lice gledamo sve ove godine, kao sastavni deo političkog i društvenog  života Hrvatske; kroz Tuđmana i njegove ministre (na čelu sa Gojkom Šušakom) kroz Antu Đapića, njegove crnokošuljaše i nacističke pozdrave, kroz „Bljesak“ i „Oluju“, konstantnu opstrukciju proteranih Srba da se vrate svojim kućama, ostvare svoja osnovna prava, kroz razne udruge dragovoljaca, branitelja, domoljuba, kroz stotine hiljada poštovalaca i sledbenika Marka Perkovića Tompsona… Ustaška ideja, oživljena, sa novom  snagom, osmišljenim akcijama i nastupima, preti ovih dana i meseci da podeli Hrvatsku na fašističku i onu drugu koja nije za fašizam, na ustašku i antiustašku državu. Koja je jača? Koja može da pobedi?

Antisrpska retorika Aktuelna događanja u Vukovaru i oko njega predstavljaju obrazac početnog delovanja ustaša. Videli smo to, u detalj isto, 1990. godine; antisrpska retorika, kidisanje na „srpsko pismo“, skidanje i razbijanje ćiriličnih  natpisa i ploča, pretnje Srbima uz poruke da se sele iz Hrvatske, upiranje prstom u komuniste i Jugoslavene kao velike protivnike svake izvorne hrvatske ideje, ćutanje hrvatske inteligencije i hrvatske javnosti. Sve isto kao i 1990. godine. Pre toga 1914. i 1941. godine. Da ne zaboravimo; sve to se događa uz stalno i predano asistiranje Katoličke crkve. Ako je neko smetnuo s uma, valja ga podsetiti da je prva povorka u Vukovaru, pokrenuta sa idejom da se ćirilica ukloni iz tog grada, na svom čelu imala pet fratara Katoličke crkve. Otkuda taj i takav angažman, nervoza, otvoreno političko delovanje?

Hrvatska nakon dugo vremena ima predsednika Vlade (Zoran Milanović) koji nikada nigde nije izgovorio nijednu rečenicu koja bi mogla da se protumači kao ofiranje sa ustaštvom. Milanovićev odnos prema Srbima je bitno drugačiji od, uzmimo, odnosa te vrste kakav je imao pokojni Ivica Račan. Njegova politika, ona početkom devedesetih i ona kad je sedeo u kabinetu koji danas pripada Milanoviću, bila je antisrpska. Ovo, razume se, ne znači da je Milanović prosrpski orijentisan hrvatski političar (takvih u Zagrebu nije bilo niti će biti) ali on je korektan prema Srbima, Nikada nijedan politički poen nije pribrao govoreći nešto protiv Srba. A mogao je, to mu ni Srbi ne bi zamerili. Da, i Sanader je dolazio Srbima u Zagrebu na Badnji dan, čestitao im sa „Hristos se rodi“ ali je već sutradan na nekom od zborova HDZ-a imao bar jednu opservaciju koja se u osnovi mogla oceniti kao antisrpska. Slično se ponaša i Josipović, Milanović je drugačiji, Milanović je antifašista i zato je meta Katoličke crkve.

Prva velika moderna pobeda ustaštva Ustaštvo i Katolička crkva u Hrvata vezani su kao nokat i meso. Svi bitni ljudi ustaškog pokreta, još tamo od Josipa Franka, pravog utemeljivača ustaštva, preko Mile Budaka, Pavelića, Artukovića, do današnjih bukača po vukovarskim ulicama, izašli su iz porte Katoličke crkve. Svi upravnici logora Jasenovac imali su u svojim biografijama upisano bar godinu dana, neki i četiri, boravka u gimnazijama, semeništima Katoličke crkve. Među najmonstruoznijim zločincima ustaškog pokreta bilo je fratara, preko 1400 sveštenika Katoličke crkve, prema podacima Viktora Novaka, u sistemu ustaške organizacije za vreme Drugog svetskog rata. Jedan od upravnika logora Jasenovac, Miroslav Majstorović Filipović, zbog svoje krvoločnosti prozvan Fra Sotona, bio je sveštenik Katoličke crkve.

Ko danas može i na koji način da zaustavi probuđeno ustaštvo u Hrvatskoj? Država se plaši. Milanović je svestan gde i sa kim živi, zna da represivnim merama državnih aparata ništa neće moći da uradi. Koliko on sam, svojim autoritetom u SDP-u i javnosti Hrvatske – lično političko i stranačko kruženje mu je mlitavo, bezidejno – može da doprinese u razobličavanju pogubnosti ustaške ideologije? Malo. Najveća Milanovićeva muka leži u činjenici da ogromna većina Hrvata uopšte ne vidi niti misli da je ustaštvo nešto loše. Da je drugačije, progovorila bi  ta kolektivna hrvatska pamet, bilo bi kontrapovorki po Vukovaru i ostalim delovima Hrvatske. Ima li, osim Igora Mandića, mladog lingviste Mate Kapovića, i ponekog hrvatskog novinara, još nekoga ko bi u Hrvatskoj mogao da napravi front prema naslednicima Ante Pavelića?

Pre nekoliko dana u Vukovaru je ustaštvo odnelo prvu veliku modernu pobedu nad, uslovno rečeno, „levom Hrvatskom“. Da sve bude interesantnije, i gore, tu drugu, „levu“, pametniju, civilizovaniju Hrvatsku nisu predstavljali građani, oni koji se ne slažu sa antićiriličnim orgijanjima po gradu na Dunavu i u ostatku Hrvatske, već Milanović, Josipović i nekoliko ministara hrvatske vlade. Šta se dogodilo?

Na Dan sećanja, ili kako se već zove taj dan kad se u Vukovar slegne i do sto hiljada Hrvata, iz Dubrovnika, Splita, Zadra, Siska, Zagreba, Varaždina, Osijeka… u želji da podseti na čin stradanja „hrvatskog Vukovara“ formira se kolona koja iz grada krene prema spomeniku na Ovčari. Ove godine „Stožer za odbranu hrvatskog Vukovara“ nije dao državnom vrhu da im se priključi pa su ovi, pokunjenih glava, malo odvojeni, hodali na kraju kolone.

Desetak dana pre toga u Gradskom veću Vukovara hrvatska većina izmenila je Statut, proglasila Vukovar gradom posebnog pijeteta a u toku je prikupljanje potpisa širom Hrvatske sa ciljem da se službeni Zagreb prisili na raspisivanje referenduma koji bi doneo obavezu da se u Hrvatskoj može govoriti samo hrvatskim jezikom, pisati samo latinicom a prava nacionalnih manjina koristiti jedino u mestima gde  nehrvati  žive u procentu od preko pedeset odsto. To je otvoreni pokušaj legalizovanja fašizma.

Srbi u ovoj priči imaju periferni značaj, udar na njih je samo uvod u sukob širih razmera, sa krajnjim ciljem otimanja vlasti od Milanovića i njegovih levičara. Tu vlast preuzeće Hrvatska demokratska zajednica koja ponovo, kao i početkom devedesetih, postaje pribežište najcrnjih ideologija, od klasičnog fašizma do ustaštva. Mržnja prema Srbima u Hrvatskoj nije neobična, nije kažnjiva, podrazumeva se, često je profitabilna a u ovom slučaju ona je samo uvod u priču, s obzirom da Srbi, svedeni na tri odsto, ne predstavljaju ni najmanju opasnost za hrvatsku državu.

Zlo je probuđeno, jurca Hrvatskom i traži načine da zavlada celim prostorom. Srpska supstanca je uništena, ostali su samo Hrvati i Zlo će početi da jede ono što je ostalo.

Piše Ratko Dmitrović

Izvor: PEČAT