Gavrilo Princip – Najsjajnija zvijezda grahovskog neba

Selo Obljaj, smješteno ispod Šator planine nedaleko od Bosanskog Grahova spava tihim snom, čuva svoju istoriju u zabačenom dijelu Visoke Krajine. Tu u gnijezdu junaka rođen je jedan od najvećih, Gavrilo Prinicip.

Piše: Jelena DEŠIĆ

Gavrilo Princip bio je mudriji od svog vremena, volio je slobodu, a nasljednici porodice Princip sa ponosom i „iz principa“ njeguju sjećanje na pretka heroja i željeli bi da ga iz Sarajeva, gdje je sahranjen, vrate u njegovo selo Obljaj, govori za Srnu pjesnik Gavrilo Mile Princip iz Bosanskog Grahova.

Slavni Gavrilo, drugo dijete u porodici Principa, nadaleko poznat po hrabrošću, odlučnošću i smjelošću, potiče baš iz selca Obljaj koje odolijeva jugu sa Dinare.

„Malog rasta, ali velikog srca naš Gavrilo je najsjajnija zvijezda grahovskog neba“, kaže Gavrilo Mile Princip, praunuk Nikole, brata Gavrila Principa.

Gavrilo Mile priča da je život s kraja devetnaestog vijeka bio surov, bolesti su vladale, djeca umirala, tako da su listom umirala i djeca po rođenju i kod Petra Pepe i Marije Nane Princip, Gavrilovih roditelja.

Petar Princip, po rođenju drugog djeteta u julu 1894. godine, na Sabor Arhangela Gavrila, pozvao je sveštenika Milana Bilbiju da ga krsti, da ga Bog blagoslovi i podari mu život.

„Dijete je dobilo ime Gavrilo. Odrastao je u umjerenog i bistroumnog dječaka. Školu je upisao u Bosanskom Grahovu, gdje je i išao do osmog razreda. Čitao je, divio se ljepoti književnosti. Zdrav kao dren, otrgnut od kamena i planine, otišao je u Sarajevo kod brata Jove na školovanje gdje ga upisaše u vojnu školu“, navodi on.

Gavrilo Mile kaže da je u porodici zapamćeno da je Gavrilo Princip govorio: „Bolje me ubijte ili me vratite u moj Obljaj, ja neću da idem u vojnu školu, neću da budem sluga“, pa su ga prebacili u trgovačku školu.

Međutim ni to Gavrilo nije prihvatio, te je na kraju upisao gimnaziju.

Bio je jedan od onih koji su voljeli život i slobodu i za to se borili.
„Družio se sa Ivom Andrićem, imali su zajednička interesovanja. I Gavrilo je pisao kako bi zarađivao da bi preživio. Jednom prilikom sve je prodao, osim knjige Milana Rakića, kog je obožavao“, priča praunuk Gavrilo.

Mudriji i bistriji od svog vremena vidio je da života u Bosni za njega nema, zbog čega dolazi u Obljaj, uzima pasoš Vlade Bilbije i odlazi u Srbiju. Tamo je teško živio, ali se borio za opstanak. Borio se za život, nije bio onaj Gavrica, kako su ga u selu zvali, tada se pokazao kao njegov omiljeni junak Gavroš, Viktora Igoa.

Gavrilo Princip je odrastao u patrijarhalnoj porodici, od majke Marije koja je bila seljanka, i oca poštara.

„Volio je on svoje. Poštovao. Jednom je donio fildžan majci sa srpskom trobojkom. Taj fildžan je i danas kod mene. Iako je tri puta gorio u ratovima, odolio je dušmanskoj vatri. Imao je i veliko srce. Volio je jednu komšinicu iz sela Luka, zvala se Jelena. Volio je on i Vuku“, kroz osmijeh govori Gavrilo Mile, čija je kuća odmah pored rodne kuće Gavrila Principa.

A kuća velikog junaka Gavrila Principa, najljepšeg cvijeta sa Šatora, nalazi se daleko od užurbanog svijeta, u najljepšim krajiškim šumama.

Gavrilo Princip je, priča praunuk, utkan u sve Grahovljane. O njemu se pjeva, piše i priča sa posebnim poštovanjem, a pogotovo ove godine kada se obilježava 100 godina od njegove smrti.

„Iz principa, za navjek, ponosićemo se hrabrošću Gavrila Principa“, kaže Gavrilo Mile Princip, jedan od nasljednika slavnog junaka.

Izvor: SRNA

Vezane vijesti:

Godišnjica smrti vidovdanskog heroja Gavrila Principa …

Položeni vijenci na grob Gavrila Principa | Jadovno 1941.

Dokument koji krije jezivu sudbinu Gavrila Principa i njegove …

Naše će senke hodati po Beču, lutati po dvoru, plašiti gospodu