Dušan Jerinić: Stradanje dece u logoru Jastrebarsko

Kao dete logoraš preživeo sam ustaški logor Stara Gradiška zahvaljujući akciji spasavanja srpske dece iz logora, koju je vodila humanitarka Dijana Budisavljević.

Kao dete logoraš preživeo sam ustaški logor Stara Gradiška zahvaljujući akciji spasavanja srpske dece iz logora, koju je vodila humanitarka Dijana Budisavljević. U poslednjih 12 godina mnogo vremena posvetio sam čitanju literature u vezi sa holokaustom koji su sprovodile ustaše za vreme NDH. Posebnu pažnju posvetio sam izučavanju ustaškog genocida na prostorima zapadne Đakovštine, o čemu sam objavio dve knjige.

Pročitao sam autorski tekst „Obaveza sećanja i nezaborava” ministra Zorana Đorđevića, objavljen u „Politici” 13. septembra, i želim da reagujem na deo njegove rečenice „ … kakav je, na primer, bio logor Jastrebarsko, samo da njega pomenem, u kojem je život izgubilo više od 22.000 dece”.

Broj 22.000 često se spominje u novinama, ali kao broj ubijene dece sa Kozare u svim ustaškim logorima smrti. Siguran sam da je do greške došlo nenamerno, ali smatram da je potrebno ispraviti. Hrvatskim revizionistima istorije taj netačan podatak, „dobro” će doći kao potvrda preuveličavanja broja žrtava ustaškog genocida. Verujem da nam takva „reklama” nije potrebna. Podatak o približnom broju ubijene ili umrle dece može se proveriti u Muzeju žrtava genocida u Beogradu.

Ustaški logor za decu postojao je od 12. jula 1942. do 26. avgusta 1942. ili 45 dana, kada su pripadnici IV kordunaške brigade na čelu s komandantom Nikolom Vidovićem oslobodili 727 dece iz logora i poveli ih sa sobom. Decu su rasporedili po srpskim selima, a manji broj iznemogle dece koja se nisu mogla kretati ostao je u logoru.

Umrle male logoraše sahranjivao je grobar Franjo Ilovar koji je za svako sahranjeno dete dobijao nadoknadu u iznosu od 150 kuna. Prema njegovoj evidenciji sahranio je 768 malih nevinih srpskih zatočenika. Verovatno je broj nastradale dece veći od tog broja, ali to nikako broj koji je naveo gospodin Đorđević. Po mom mišljenju taj broj se kreće oko 1.400 dece logoraša, što čini oko jedne trećine od ukupnog broja dece logoraša koji su bili u zatočeni u tom logoru.

Dušan Jerinić,
Pančevo

Oprema: Stanje stvari

(Politika, 16. 9. 2020)