„Hrvatski pravoslavci“

Na Badnji dan, kada se u crkvenoj porti tradicionalno praštaju razmirice među komšijama, u gradu Zagrebu ostrvila se grupa novoustaša da remeti tu atmosferu, onima već malobrojnim, koji imaju snage i odlučnosti da u atmosferi višedecenijskog progona, ipak dođu u saborni hram SPC!

Zagreb je nažalost varoš gde su srbožderski ispadi počeli još pre dva veka, jer su prve organizovane antisrpske rušilačke demonstracije održane 1899.godine, u organizaciji HSP!

Ante Starčević „otac domovine“, iako mu je majka Milica bila Srpkinja, prvi je počeo da širi laž o „hrvatskim pravoslavcima“, pokušavajući kao vođa HSP (Hrvatska stranka prava) da tu laž naturi krajinskim Srbima, koji su tada još „carski ljudi“ bili, te za civile Hrvate ni marili nisu!

U času kada su Beč i Pešta dogovorili razvojačenje Vojne krajine i njeno pripajanje Ugarskom delu Dvojne monarhije, a ne nikakvoj hrvatskoj banovini, intenzivira se ova laž ponovo!

Eugen Kvaternik, austrijski Nemac, jedan od vođa HSP, pokušaće da zloupotrebi nezadovoljstvo krajinskih Srba odlukom da se razvojači Vojna krajina, te pokreće tzv „Rakovičku bunu“, za komandanta ustanika imenuje kapetana Ćujić-a, koga austrijski dokumenti imenuju kao Srbina, a ne nikako „hrvatskog pravoslavca“!

Austrija je bunu lako ugušila, i vođe po kratkom postupku streljala, te se proces razvojačenja rastegnu, da se buntovni Krajišnici nekako sami u svojoj duši prelome!

Veliki broj Srba, koji tako postadoše ugarski podanici, hrvatski šovinisti doživeli su kao pretnju, jer je jaka politička grupa Srba u Novom Sadu već bila artikulisana, i odmah uspostaviše tesnu saradnju sa zagrebačkim Srbima, koji su predstavljali jak trgovački i intelektualni sloj, uz Židove koji su već imali svoju veoma dobro organizovanu ŽOZ (Židovska crkvena općina Zagreb) oslonjenu i na bečku i na peštansku zajednicu.

Organizovana će politička borba rezultirati činjenicom, da će u hrvatskom Saboru Srbin obavezno biti podban, ako je Hrvat ban, ili obrnuto, što traje do Velikog rata!

Odnos je prenet i na gradsko poglavarstvo (gradska vlada), te su brojni ugledni Srbi vršili tu funkciju u gradu Zagrebu!

Od prvog hrvatskog katoličkog koncila (1900.godine), počinje sistematsko laganje o „pravoslavnim Hrvatima“, koje su tobož agresivni SPC sveštenici ubedili da su oni Srbi!

Začetnik ove kampanje je ugarski zemaljski upravnik u BiH, Kalaj, koji će najbližeg saradnika u ovom projektu naći u RKC nadbiskupu Vrhbosanskom, Štadleru!

Istovremeno je pokrenuo kampanju za ukrupnjavanje razjedinjenih šiptarskih fisova, koje uz pomoć dukata i pušaka „albanizuju“, stvarajući tako podlogu za kasniju priču o „prirodnim albanskim zemljama“, preko kojih bi imala proći već projektovana železnica „Beč-Solun“!

Svi pokušaji da ubede Srbe da su „pravoslavni Hrvati“ nisu dali željene rezultate, te čak ni u Velikom ratu nisu uspevali da to nametnu, uprkos zločinačkog progona i teranja u konclagere pismenih i mislećih.

U zajedničkoj državi, projekat je priremeno gurnut u kaptolsku fijoku, jer su Srbi slobodno ispovedali svoju pravoslavnu veru, pritom se ne sveteći katoličkim čelnicima za progon i zlodela u Dvojnoj monarhiji.

Kada hrvatski fašisti počeše sistemsko istrebljenje Srba u NDH, srpski narod se lati oružja i zagrebački čelnici se nađoše na udaru nacističke vlasti u Berlinu, pošto je ustanak ugrozio snabdevanje nemačke armije u Severnoj Africi, preko Soluna!

Da donekle smire srpsko stanovništvo a ugode Nemcima, setiše se ustaše projekta o „hrvatskim pravoslavcima“ i potražiše „pogodne“ retke pretekavše pravoslavne sveštenike!

Tako unaprediše kaluđera fruškogorskog manastira Hopovo, Grigorija Ivanoviča Maksimova, izbeglog pred crvenima, proglašavajući ga mitropolitom zagrebačkim Germogemon i prvosveštenikom HPC („Hrvatska pravoslavna crkva“), odlukom poglavnika Pavelića!

Uspeše i da sakupe nekoliko otpadnika za verske službenike, jer su jereji i arhijereji SPC već bili zverski zatučeni na brojnim gubilištima, među prvim žrtvama hrvatskog genocida! Nekoliko dotadašnjih konvertita, povrati se u krilo novostvorene HPC, što su propagandisti „hrvatskih slikopisnih zapisa“ revnosno ovekovečili na filmskoj traci, sklanjajući i taj primerak u Nemačku, gde su ga „slučajno otkrili“ pre neku godinu, kao „vrednu arhivsku građu“ i odmah umnožili za znanstvenu (stručnu) upotrebu!

Propast NDH, bila je istovremeno i propast takve HPC (nažalost, izgleda privremeno!).

Kada je devedesetih godina prošlog veka razbijena tadašnja zajednička država i nastale liliput „NATO državice“, pojavi se problem u liku i delu SPC, koja objedinjava srpski etnički prostor i daje osećaj svim Srbima da su jedinstvena celina, bez obzira u kojoj državi trenutno žive!

Rešenje ovog teškog „problema“ je već postojalo, početni projekat uradio je Savić Marković-Štedimlija, blizak saradnik Miroslava-Fric Krleže, koji je još kasnih tridesetih prošlog veka u Zagrebu uradio model „crnogorske pravoslavne crkve“, u okviru budućeg projekta „Nezavisna Crna Gora“ Sekule Drljevića.

Koristeći Štedimlijin projekat, kasnih pedesetih godina prošlog veka, uradili su komunisti svoj projekat MPC („Makedonska pravoslavna crkva“), nasilno otimajući srpske srednjevekovne manastire i crkve iz vremena Nemanjića, u Makedoniji.

Štedimlijin projekat obnovio je i „don Milo“, upisujući „vaskrslu“ CPC („Crnogorska pravoslavna crkva“) u registar nevladinih organizacija.

Doduše, „Crnogorska pravoslavna crkva“ još uporno pokušava da prigrabi imovinu SPC u Crnoj Gori „demokratskim“ metodama, uz pomoć „pravne države“.

Pri pokušaju da ih prime u UNESCO, i šiptarski „naučnici“ su pominjali postojanje „kosovske pravoslavne crkve“, a manastire srpske po Kosovu „eksperti“ UNESCO ne vode kao srpsku baštinu.

Tako je ne slučajno, pre nekoliko godina u Zadru pokrenut ponovni projekat HPC, i to od aktivista NVO „Hrvatski domobran“, koji su agitujući uspeli da u popisu stanovništva u rubriku veroispovest, nature i nepostojeću kategoriju „hrvatski pravoslavci“!

Po važećem zakonu, pripadnici udruženja građana „Hrvatska pravoslavna crkva“, mogu posle pet godina da traže upis novostvorene crkve ukoliko imaju potreban broj „vernika“, što utvrđuje hrvatsko ministarstvo kulture.

Namera je jasna, stvoriti „kritičnu masu“, koja će zatim zahtevati svoja „legitimna verska prava “, još samo da se „pokradene“ crkvene dragocenosti vrate iz agresorske Srbije, pa može početi borba za povratak „starohrvatskih crkava i manastira“, koje su još ti agresori iz dinastije Nemanjića oteli na silu „zbunjenim hrvatskim pravoslavcima“, koji tada nisu poslušali dobronamerne franjevačke fratre, koji su o tome verovatno ostavili zapise, koji uvek mogu volšebno izroniti iz bogate vatikanske zbirke.

Tako se ne bi ni moglo dogoditi, da pravoslavni sveštenik u Šibeniku, zabrani da na srpskoj parceli groblja, gde se sahranjuje Srbin ali „hrvatski veteran – domoljub“, počasni plotun ispucaju pripadnici HV, dok je sanduk prekriven „šahovnicom“.

Taj su incident, upravo iskoristili članovi NVO „Hrvatski domobran“ iz Zadra, da obnove priču o neophodnom obnavljanju HPC, pa neće više ti strani popovi širiti „četnišvo“ po etnički čistoj „lijepoj našoj“!

Po samoj svojoj zamisli, HPC jeste problem za SPC, te izjava mitropolita Zagrebačko-ljubljanskog da za SPC ona ne postoji, nije nikako trajno rešenje, ali jeste izbegavanje suštine problema odnosa između RKC i SPC na srpskim etničkim prostorima, koji nije nastao od „juče“, a sam od sebe sigurno neće ni nestati!

Autor: Vladimir Frolov

Izvor: Fond strateške kulture

Vezane vijesti:

Episkop Porfirije: Hrvatska pravoslavna crkva za …

Nikola Plećaš: Gde su Srbi Like?

Pod tuđim krstom: Vatikan krsti krštene (1)