Stepinac u Lepoglavi : zapisi nadbiskupova čuvara

Kao mlad milicionar, autor je bio lični čuvar nadbiskupa Stepinca u Lepoglavi od maja 1950. do decembra 1951., kada je Stepinac izašao iz zatvora. Autor je knjigu snabdio slikovnim materijalom koji zorno predočava uslove pod kojima je nadbiskup tamnovao. To je, kako možemo uvidjeti, najliberalniji zatvorski režim koji je bio moguć u to vrijeme. Upravitelj zatvora i njegov pomoćnik ustupili su za nadbiskupov smještaj svoje kancelarije, od kojih je manja služila kao kapelica. Hrana mu je posebno spremana u mjestu i donošena topla. Nije dolazio u doticaj s drugim zatvorenicima osim sa dva sveštenika zatvorenika koji su mu ministrirali kod mise. Veliku pažnju autor posvećuje svemu što je pisano i govoreno o navodnom Stepinčevom stradanju u zatvoru. Pedantno evidentira i razobličuje čitavu literaturu lažnih tvrdnji o vrijeđanju, ponižavanju, zabrani služenja mise, trovanju hranom i pićem, zračenju … Posredno razotkriva zloćudnu psihologiju onih koji fabriciraju laži i jetko zaključuje da je Stepinca potrebno zaštititi od ovakvih biografa. Knjiga je zanimljiva kao dokument, ima dramatiku suprotstavljanja istine i laži, napisana je veoma pismeno, odmjerenim jezikom. Autor Mirić svoje neposredno svjedočanstvo skrupulozno povezuje sa svjedočenjima kolega i sa veoma opsežnim bibliografskim uvidima. Ovu važnu dokumentarnu knjigu upotpunjuju Stepinčev životopis (autor Tihomir Ponoš) te Stepinčevi intervjui dani u zatvoru stranim novinarima, kao i zapisnik o posjeti dvojice visokih sveštenih lica. Iz knjige postaje prilično jasno da je Stepinac svjesno pošao u sukob s Titovim režimom, koji mu je bio manje prihvatljiv od Pavelićevog, vjerujući da se žrtvuje za crkvu, kao i to da je on crkvu najviše zanimao kao mučenik.

Dane Mirić
Zagreb, Novi Liber, 2011. – 189 str.

Izvor: skdprosvjeta