SAD su sredinom februara 1986. godine izručile hrvatskog ratnog zločinca Andriju Artukovića, ministra unutrašnjih poslova ustaške Nezavisne Države Hrvatske /NDH/.
Artuković, jedan od najvećih zločinaca, desna ruka poglavnika Ante Pavelića, uhapšen je u SAD 14. novembra 1984. godine, a izručen vlastima tadašnje Jugoslavije tek u 12. februara 1986. godine.
Tadašnje jugoslovenske vlasti sudile su mu samo za pojedinačne slučajeve ubistva, ali ne i za genocid nad Srbima, Jevrejima i Romima, što se i danas smatra farsom i pokušajem da se, u ime bratstva i jedinstva, sakrije suština ustaških zločina.
KORISNIK „PACOVSKIH KANALA“
Artuković, ministar policije u ustaškoj NDH uhapšen je u Los Anđelesu, pošto je u SAD živio od 1948. godine. Policija mu je gliserima okružila kuću i uhapsila ga.
U SAD je dospio 1948. godine pod lažnim imenom, a prebačen je „pacovskim kanalima“ – to je bio način na koji su neki hrvatski crkveni velikodostojnici, u saradnji sa Vatikanom, pomagali ustaškim funkcionerima da pobjegnu od pravde.
Američke vlasti su se uporno oglušivale o zahtjeve Jugoslavije za ekstradiciju. Artuković je izručen tek 12. februara 1986. Osuđen je 14. maja 1986. na smrt, ali kazna nije izvršena jer je umro u zatvoru nepune tri godine kasnije.
Artukovićeva porodica pokušala je da izbjegne ekstradiciju, tvrdeći da on ima Alchajmerovu bolest.
Sudski proces Artukoviću bio je najvažniji sudski proces u bivšoj državi, koja je za njim tragala tačno 40 godina.
SLAO LjUDE U JASENOVAC, OTVARAO DJEČIJE LOGORE…
Artuković je u maju 1941. godine naredio svojim potčinjenim da liše slobode i pobiju na hiljade građana srpske nacionalnosti, od sveštenika pa do djece, žena i staraca, te da pale i ruše čitava naselja.
Od aprila 1941. godine do početka oktobra 1942. naredio je da se u koncentracione logore Jasenovac, Stara Gradiška, Đakovo, Lobor, Jastrebarsko, Uštici i druge prisilno odvedu i ubiju Srbi, Jevreji, antifašisti..
Na takav način ubijeno je više od 200.000 ljudi. Među ovim žrtvama je i čak 2.000 djece ubijene otrovnim gasom u koncentracionom logoru u Staroj Gradišci, dok je na hiljade mališana usmrćeno u logorima izgladnjivanjem, stavljanjem u hranu kaustične sode /natrijum-hidroksid/ i na druge okrutne načine.
Od maja 1942. godine počelo je sistematsko upućivanje u koncentracione logore građana romskog porijekla, i to sa teritorija Hrvatske, BiH – tako je u logor Jasenovac Artuković uputio više od 30.000 osoba sa područja Osijeka, Dalja, Županje i drugih mjesta.
Artuković je kao ustaški ministar policije naredio da se radi odmazde ubija civilno stanovništvo, posebno srpske nacionalnosti, i to čitava naselja, a njegova „specijalnost“ u uništavanju ljudskih života bilo je gaženje ljudi tenkovima.
KATOLIČKI SVEŠTENICI SVJEDOČILI U KORIST ZLOČINCA
U SAD je 1958. godine bio sučen sa prvom mogućnošću ekstradicije, jer su vlasti SAD imale podatke sa nizom imena ubijenih ljudi, mahom sveštenika, žena i djece, ali optužba nije obezbijedila potrebne svjedoke.
Istovremeno, u Artukovićevu korist svjedočili su katolički sveštenici. Prvi od njih bio je Stjepan Lacković, nekadašnji sekretar nadbiskupa Alojzija Stepinca.
Drugi sveštenik, Artukovićev svjedok, bio je Dragutin Kamber, koji je, kao i mnogi neosuđeni ratni zločinci, trebao i sam da odgovara zbog ubistva više od 300 osoba u dobojskom kraju.
Treći svjedok Artukovića bio je Rene Herman, službenik, križar, osuđen na osamnaestomjesečni zatvor u Jugoslaviji, emigrant od 1949… Oni su se pred američkim vlastima zakleli da je Artuković – nevin.
Sredinom sedamdesetih godina prošlog vijeka 11 američkih kongresmena pismom se obratilo državnom sekretaru SAD Henriju Kisindžeru. Oni su naveli da je „povrijeđen osjećaj pravde činjenicom da Andrija Artuković živi bezbrižno u Južnoj Kaliforniji uprkos dokazima da je bio `hrvatski Ajhman`“, ali to obraćanje nije imalo nikakvog odjeka.
Ipak, 4. februara 1985. sud u Los Anđelesu utvrdio je da je Artuković kriv za ono za šta ga tereti optužnica i da je podoban za izručenje.
SA STEPINCEM RAZGOVARAO „KAO SA BRATOM“
Artuković je na suđenju u Zagrebu priznao da je kao ministar policije NDH sa nadbiskupom Stepincem imao „vrlo dobar odnos – kao sa rođenim bratom“, te da mu je Stepinac govorio ono što bi zatim bilo prenošeno Paveliću.
Takođe, priznao je da je usvojivši ustašku ideologiju i načela ustaškog poretka usvojio i doktrinu „na ljutu ranu – ljuta trava“.
On je naveo da je ustupanje pojedinih teritorija /kao što je Dalmacija/ Italijanima bio ustupak Musoliniju za pružanje pomoći ustašama.
Artuković je tvrdio da su rasni zakoni „djelimično postojali u NDH“.
Priznao je da su mu bili poznati slučajevi prekrštavanja Srba, ali da je to radio katolički kler.
On je potvrdio da je bilo protjerivanja Srba /koristio je izraz – „iseljavanje“/, a to je pravdao potrebom da se „očisti teritorija NDH“.
Andrija Artuković bio je jedan od rijetkih ustaških visokopozicioniranih zločinaca koji je odgovarao, bar djelimično, za užasne zločine u NDH, koje u današnjoj Hrvatskoj mnogi politički i klerikalni centri pokušavaju da negiraju.
Izvor: SRNA