Velika Gospa nestala u plamenu

Prošlo  je 26 godine kako je u noći između 23 i 24 oktobra 1991. godine izgorela crkva Uspenja Presvete Bogorodice  u Donjoj Rašenici, u narodu poznatija  kao Velika Gospa. Nedaleko od Grubišnog Polja na brdu između Rašenice i Ivanovog sela, pored groblja  stajala je crkva koja je sagrađena 1709. godine  i po predanju je sagradio kapetan Radojčić.  Bila je jedna od četiri  drvene crkve koje su preživele 1941. godinu, ali ne i 1991. Nepoznata  ruka zapalila je hram koji je izgoreo do temelja  iako je  bio spomenik nulte kategorije i pod zaštitom Uneska.

Crkva Uspenja Presvete Bogorodice,  iako  skromnih dimenzija (15 h 9,30 m) bila je najveća po veličini među ostalim crkvama brvnarama  Bilogorskog  kraja.  Bila je izgrađena od dijagonalno postavljenih hrastovih greda sa nabojem od gline i pleterom od leske kao jednobrodna građevina sa oltarskom apsidom u obliku neobične četvorostrane prizme. Oko cele crkve pružala se karakteristična nadstrešnica od šindre po kojoj se ova crkva odmah prepoznavala.  Visoki,  drvenorezbareni ikonostas nepoznatog autora bio je izrađen  za ovu crkvu. Ukupno 54 ikone oslikao  je moler Trifon 1798. godine.

Obnova  ove crkve započeta je sredinom aprila 1991. godine  pod nadzorom zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Osjeka. Hram je potpuno obnovljen kako je i bilo predviđeno projektom rekonstrukcije. Temelji su izbetonirani, zidovi crkve sanirani i okrečeni, napravljeni novi prozori i vrata a šindom je prekriven krov.

Očigledno da  je i obnova  nekome smetala, pa je tokom same obnove sredinom meseca jula,  u večernjim časovima neko  namerno zapalio inventar koji je ranije iznet iz crkve i složen u dvorištu, računajući da će plamen zahvatiti i samu crkvu. Tada je požar ugasilo lokalno vatrogasno društvo.  Počinioci  nisu pronađeni.

Crkva  nije uništena tokom ratnih dejstava. Da li je prvo opljačkana a potom i zapaljena da bi se sakrili tragovi  ostaće nepoznanica.  Možda prelepe ikone iz crkve u Rašenici još uvek negde postoje. Pitanje je da li postoje i tragovi do njih.

Siniša Radojčić

Vezane vijesti:

HRISTOVE REČI OPOMINjU