VIDEO: Jadovno, putevima ubijenih predaka
Za samo tri meseca postojanja kompleksa logora Gospić–Jadovno–Pag, u
mučilištima Nezavisne Države Hrvatske stradalo je više od 40.000 Srba,
među kojima oko 1.000 dece. Logori su zatvoreni dolaskom italijanskih
fašista koji su bili zgroženi načinom ubijanja, a rane potomaka
nastradalih još su otvorene.
Uz pratnju policije, ekipa RTS-a popela se uz serpentine Velebita. Unuci
onih koji su završili u jednoj od jama Jadovna, zbog komplikovane
procedure ulaska u nacionalni park, ali i zbog straha, dolaze samo u
organizovanim grupama.
Pripremio Vladimir Banić
"Do pre pet godina uopšte nismo mogli da dođemo da upalimo sveću. Na
groblju u Plaškom piše da je on ubijen u Jadovnu i tamo palimo sveće, a
ovo je sada nešto što nam olakšava", kaže unuka nastradalog u Jadovnu
Jovanka Korać.
Danas škola, a 1941. zatvor za majke sa decom, nalazi se u Metajni,
malom naselju na ostrvu Pag. Njih blizu 700 provelo je tu nekoliko
sedmica. Plovidba do pustog dela ostrva vodila ih je u sigurnu smrt i
svi su ubijeni u jednom danu. U ovom kamenjaru muškarci koji su pre njih
stizali već su bili likvidirani, a njihova tela bačena u more ili
plitko pokopana.
Poslednji deo kompleksa logora Gospić–Jadovno je na Pagu, gde je, prema
podacima pojedinih istoričara, ubijeno oko 8.000 Srba. Oni su u ovaj
logor bili dovođeni sa svih strana tadašnje Nezavisne Države Hrvatske, a
bilo ih je iz Like, koja se nalazi u blizini, iz Hercegovine, pa čak i
iz Srema.
Ko ne zna gde se tačno nalazio logor pod vedrim nebom opasan žicom, teško bi ga mogao naći danas.
"I 74 godine nakon tog stravičnog zločina, na ovom području koje je
registrovano spomen- područje koncentracionog logora iz Drugog svetskog
rata, nema ni staze, a kamoli puta kojim bi potomci žrtava mogli da dođu
da upale sveću, a nema ni pristaništa i veliki je problem pronaći
brodara koji je voljan da putnike namernike preveze ovamo", objašnjava
unuk nastradalih na Pagu Dušan Bastašić.
Spomen-ploča čije je postavljanje sedamdesetih godina prošlog veka
inicirao jedan hrvatski antifašista – ne postoji. Tri puta je obnavljana
i lomljena. Predstavnici Udruženja "Jadovno 1941" tražili su od
predsednice Hrvatske da je ona ove godine obnovi.
"Odgovor smo dobili upravo njenim nečinjenjem. To nam govori, da
upotrebim jedan eufemizam, da ne postoji politička volja da se ta ploča
obnovi", kaže unuk nastradalog na Pagu Boris Begović.
Osim Srba, u logorima Gospić–Jadovno–Pag nastradalo je više od 1.000 Jevreja i preko stotinu Hrvata antifašista.
Udruženje ratnih vojnih invalida osudilo pokušaj prekida komemoracije u Jadovnu
Udruženje ratnih vojnih invalida Srbije svih ratova osudilo je pokušaj hrvatskih ratnih veterana iz rata 90-ih godina prošlog veka da prekinu komemoraciju srpskim žrtvama u nekadašnjem ustaškom logoru Jadovno, u Drugom svetskom ratu, prenosi Beta.Hrvatski ratni veterani su tim činom pokazali neshvatljivu mržnju prema svakom ko nije Hrvat i 70 godina nakon završetka Drugog svetskog rata", navodi se u saopštenju Udruženja.
"Iz njihovih današnjih dela vidimo da su sledbenici ustaških i nacističkih tekovina, ustaškog vikara Alojzija Stepinca, koga Katolička crkva želi da proglasi svecem. Udruženje RVI Srbije svih ratova se s posebnim pijetetom seća stradanja nevinih žrtava, naročito dece i žena, u toku Drugog svetskog rata na prostorima Nezavisne Države Hrvatske, koja je u temelje svog postojanja ugradila istrebljenje srpskog naroda", piše u saopštenju.
Izvor: Радио Телевизија Србије
Vezane vijesti:
СЛУЖЕН ПОМЕН ЗА 8.000 ЖРТАВА И ПОДИГНУТ СПОМЕН-КРСТ
СЛУЖЕН ПАРАСТОС ЈАДОВНИЧКИМ ЖРТВАМА