Potomci žrtava iz Mostara u Jadovnu - Dan sjećanja na Jadovno 1941.

Ћирилица

Parastosu i polaganju vjenaca kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine su prisustvovali mnogobrojni potomci i poštovaoci jadovinskih žrtava iz Hrvatske, Srbije, Republike Srpske -Bosne i Hercegovine, Crne Gore i šire. Među njima se sabraše i nekolicina potomaka žrtava iz Mostara grada uz pomoć u organizaciji Srpske pravoslavne crkvene opštine mostarske. Sa sigurnošću se zna za više od dvjesta odvedenih Srba iz Mostara da su svoje ovozemaljske živote skončali u ovom zloglasnom logoru, a pretpostavlja se da ih je više od trista pedeset, jer mnogi ni dan danas sa sigurnošću ne znaju gdje to nestaše grane sa njihovih porodičnih stabala...

Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine
Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine Parastos i polaganje vjenaca
kod Šaranove jame, na planini Velebit kod Gospića 26. juna 2010 godine

Parastos jadovinskim žrtvama služio je Episkop Gornjokarlovački gospodin Gerasim uz sasluženje sveštenstva i monaštva Eparhije Dalmatinske, Zahumsko-hercegovačke i primorske, Braničevske i Gornjokarlovačke. Posle parastosa, Kadiš - jevrejsku molitvu za mrtve, čitao je zagrebački rabin Lučano Prelević.
Vjence na Šaranovu jamu položiio je predsjednik Hrvatske Ivo Josipović, koji je odao počast žrtvama logora Jadovno i izrazio saosjećanje sa svima koji su na tom strašnom mestu izgubili svoje najmilije. „Kosti ubijenih još su rasute po Velebitu, nijemo čuvajući tajnu zločina, i samo mali broj preživjelih mogao je svjedočiti o razmjerama ovoga zločina“, rekao je Ivo Josipović i dodao da je Jadovno, iako smatrano logorom, bilo puno gore i opasnije mjesto koje je „doslovno gutalo svoje žrtve i povlačilo ih u dubine velebitskih jama“.
Izaslanik predsjednika Srbije Borisa Tadića, Mlađan Đorđević sa majkom Borisa Tadića Nevenkom, čiji je otacbačen sa ostalima Srbima u Šaranovu jamu, položio je vjenac na spomen-obilježje u Jadovnom, rekavši da je Jadovno mjesto gdje ne treba dolaziti s mržnjom, nego s ljubavlju.
U ime predsjednika Vlade Republike Srpske Milorada Dodika, vjenac je položio njegov savjetnik Savo Lončar.
Na Šaranovu jamu vjence je takođe položiio i predsjednik Udruženja potomaka i poštovalaca kompleksa ustaških logora Jadovno 1941. iz Banja Luke, Dušan Bastašić, sa potomcima čiji su očevi bačeni u jamu, te rekaoda je za potomke žrtava područje kompleksa ustaških logora Jadovno mjesto za tihovanje, pominjanje, praštanje, i molitvu, a za potomke onih koji su činili zločine 1941. godine i devastirali spomen-obeležje 1971. i 1991.godine mjesto za stid, pokajanje i molitvu za spas duša. „Jadovno je, kao što mu i samo ime govori, jad, čemer i velika tuga i ovaj kompleks je pomno planiran za likvidaciju nepodobnih građana Pavelićeve NDH, a samo mjesto je pažljivo odabrano još prije početka rata“ Naglasio je da se prikrivanje istine, i omalovažavanja žrtava i ponižavanje njihovih potomaka u kontinuitetu nastavlja do danas.
Čas istorije održao je karlovački istoričar Đuro Zatezalo.

Inače, u logoru Slana na Pagu i Jadovnu, pominje se da je ubijeno je više od 45 000 hiljada ljudi. Episkop Atanasije Jevtić u svojoj knjizi „Od Kosova do Jadovna“ - dopunjeno izdanje, spominje da ih je bilo 81 000. UŠaranovu jamu je bačeno između ostalih i 73 sveštenika Srpske Pravoslavne Crkve, većinom iz GornjokarlovačkeEparhije. Među sveštenicima su se nalazili i svešetenomučenici Episkop Gornjokarlovački Sava Trlajić iMitropolit Dabro-bosanski Petar Zimonjić.
Zahvaljujući Episkopu Atanasiju Jevtiću ovim sveštenoslužiteljima Crkve Božije, 1988. godine postavljena je i spomen ploča da su postradali za Hrista na čelu svoga bogoljubivoga naroda u Jadovnu 1941.
Sjećanje na žrtve logora Jadovno 1941. godine organizovali su Srpsko narodno vjeće, Koordinacija jevrejskih opština i Savez antifašističkih boraca i antifašista, uz Udruženje potomaka žrtava logora "Jadovno 41" iz Banjaluke. Na Šaranovoj jami, jednoj od 32 jame u kojoj su bacane žrtve, postavljena je obnovljena spomen-ploča,koja je tamo stajala do 90-ih godina prošlog veka.

 

Izvor: EPARHIJA ZAHUMSKO-HERCEGOVAČKA I PRIMORSKA